رخساره ها و محیط رسوبی سازند آیتامیر در دشت گرگان: مدلی از محیط حاشیه ساحلی زیر نفوذ امواج

چکیدهرسوبات سیلیسی- آواری سازند آیتامیر (آلبین- سنومانین) در برش اقچی در ناحیه دشت گرگان شامل توالی ضخیمی از رسوبات شیل خاکستری تیره و ماسه سنگ های نازک تا بسیار ضخیم لایه است که در یک سیستم رسوبی حاشیه ساحلی تا دور از ساحل نهشته شده اند. چهار مجموعه رخساره ای شامل دور از ساحل، انتقالی دور از ساحل، پایین حاشیه ساحلی و میانه- بالای حاشیه ساحلی در این رسوبات شناسایی شده است. مجموعه دور از ساحل شامل توالی ضخیمی از شیل های متورق تیره رنگ با مقادیر فراوان پیریت خوشه ای است که ته نشینی در زیر حد موجسار طوفانی و شرایط کم اکسیژن را نشان می دهد. مجموعه انتقالی دور از ساحل شامل مجموعه ناجور سنگی از شیل و ماسه سنگ و سیلتستون گلاکونیتی بسیار نازک لایه است. در مجموعه های پایین و میانه- بالای حاشیه ساحلی به تدریج بر میزان و ضخامت طبقات ماسه سنگی افزوده می شود و به طور کلی یک الگوی ضخیم شونده به طرف بالا را نشان می دهند که الگوی تیپیک سیستم حاشیه ساحلی است. انطباق جانبی مجموعه های رسوبی برش مطالعه شده با برش های مرکزی سازند آیتامیر در حوضه کپه داغ، افزایش تاثیر فرونشینی را در ایجاد فضای رسوب گذاری و کاهش میزان رسوب گذاری/ تامین رسوب را در بخش های شمال- شمال غربی نشان می دهد. وجود ضخامت زیادی از رسوبات شیل تیره رنگ با مقادیر فراوان پیریت های خوشه ای و حجره پرکن، رسوبات سازند آیتامیر را به مثابه رسوبات مستعد مطالعات اکتشاف هیدروکربن مطرح می کند.

کلیدواژه ها:

آیتامیر ، کپه داغ ، حاشیه ساحلی ، تکتونیک ، هیدروکربن