ارزیابی اثر مصرف کربنات کلسیم در تخفیف اثرات منفی تنش شوری برزعفران (.Crocus sativus L) در منطقه گناباد

به منظور بررسی واکنش گیاه دارویی زعفران به تنش شوری ناشی از آبیاری با آب شور و کاربرد کربنات کلسیم به عنوان ترکیب تغذیه ای و تخفیف دهنده اثرات تنش شوری، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در سال ۱۳۹۸ در شهرستان گناباد صورت گرفت. عامل اول شامل سه سطح شوری آب آبیاری به صورت:۰/۹، ۲/۹ و ۴۱۷ دسیزیمنس بر متر، و عامل دوم شامل سطوح شاهد (عدم کار برد کربنات کلسیم)، مصرف ۱ و ۲ گرم کربنات کلیسم در هر کیلوگرم خاک بود. نتایج آزمایش نشان داد با افزایش تنش شوری، تولید گل در واحد سطح کاهش یافت و کمترین تعداد گل از بیشترین سطح شوری آب حاصل شد. از طرف دیگر، مصرف کربنات کلسیم باعث افزایش تولید گل در زعفران شد. صفت وزن گل تر زعفران نیز روندی مشابه با تعداد گل در واکنش به عوامل آزمایش نشان داد، به صورتی که گیاهانی که با کمترین سطح شوری آب آبیاری شده و کربنات کلسیم به میزان ۲ گرم بر کیلوگرم خاک دریافت کرده بودند بیشترین وزن گل تر را نشان دادند، درحالی که کمترین مقادیر در گیاهانی مشاهده شد که با آب با شوری بالا آبیاری شده و کربنات کلسیم دریافت نکرده بودند. نتایج بدست آمده به خوبی گویای اثر مثبت و معنیدار کربنات کلسیم در بهبود صفات طول گل، وزن گل خشک و وزن کلاله تر زعفران در شرایط تنش شوری (بخصوص بالاترین سطح تنش) است. وزن کلاله خشک در سطح اول و دوم شوری آب آبیاری اختلاف معنی داری نشان نداد، در حالی که کمترین مقادیر این صفت از تیمار آبیاری با آب با شوری بالا حاصل شد. مصرف کربنات کلسیم موجب بهبود وزن کلاله خشک شد و بین دو تیمار مصرف ۱ و ۲ گرم کربنات کلسیم بر کیلوگرم خاک تفاوت معنی داری مشاهده نشد، در صورتی که کمترین وزن کلاله خشک مربوط به تیمار عدم مصرف کربنات کلسیم بود. به طور کلی، نتایج این آزمایش نشان دهنده اثرات مثبت و معنی دار کاربرد کربنات کلسیم در بهبود عملکرد زعفران و تخفیف اثرات منفی تنش شوری بر این گیاه می باشد.

کلیدواژه ها:

اصلاح کننده خاک ، تولید گل ، رشد ، شوری آب ، کلاله.