بررسی وضعیت تکتونیک فعال طاقدیس بانکول (در زاگرس چین خورده) با به کارگیری شاخص های مورفوتکتونیکی و شواهد ژئومورفولوژیکی

در این پژوهش از شاخص های مورفوتکتونیک استفاده شده است، زیرا استفاده از این گونه شاخص ها در بررسی های مربوط به تکتونیک های فعال ابزار مفید و کارآمدی هستند، به طوری که با استفاده از آنها می توان مناطقی را که تحت تاثیر حرکات نسبتا سریع یا حتی آهسته تکتونیکی قرار دارند را مشخص نمود. استفاده از این شاخص ها پیش تر به عنوان ابزاری گران بها و سودمند در مناطق فعال تکتونیکی در نواحی گوناگون آزمایش شده و کارایی آنها به اثبات رسیده است. طاقدیس بانکول با مساحت ۰۲/۴۹۶ کیلومتر مربع در راستای عرض جغرافیایی ´´۱۰ ´۴۱ °۳۳ تا ´´۴۸ ´۰۷ °۳۴ و در راستای طول جغرافیایی ´´۰۸ ´۵۶ °۴۵ تا ´´۵۶ ´۲۹ °۴۶ در شمال شرقی شهرستان ایوان غرب واقع شده است. سازندهای اصلی تشکیل دهنده این طاقدیس شامل سازند: آسماری، پابده، گورپی، بختیاری و گچساران می باشند. هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان فعالیت تکتونیک فعال طاقدیس بانکول با استفاده از شاخص های مورفوتکتونیکی (SMF, FMF, AR, FFS, FSI, FD, EU) می باشد. ابزارهای فیزیکی و مفهومی مورد استفاده در این پژوهش شامل نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی منطقه مورد مطالعه، تصاویر ماهواره ای، سامانه اطلاعات جغرافیایی و نیز چندین بار بازدید میدانی می باشند. یافته های پژوهش نشان می دهند که طاقدیس بانکول دارای وضعیت تکتونیکی فعالی است؛ به طوری که این طاقدیس برپایه مقادیر شاخص های SMF, FMF, AR, FFS, FSI, FD, EU در کلاس یک فعالیت قرار می گیرد. همچنین، این یافته ها گویای تداوم حرکات نئوتکتونیک و بالاآمدگی در طاقدیس بانکول می باشند که با شواهد ژئومورفولوژیکی موجود در منطقه مورد پژوهش همچون وجود پرتگاه های گسلی خطی و مستقیم، اشکال مثلثی شکل، دره های ژرف و V شکل، بریدگی کم جبهه طاقدیس و عدم تشکیل کوهپایه مطابقت می کنند.

کلیدواژه ها:

زاگرس چین خورده ، طاقدیس بانکول ، تکتونیک فعال ، شاخص های مورفوتکتونیک ، شواهد ژئومورفولوژیکی