اثر محیط کشت و غلظت های مختلف هورمون NAA بر ریشه زایی قلمه های گیاه دارویی اسطوخودوس

اسطوخودوس با نام علمی Lavandula officinalis گیاهی است دولپه ای، همیشه سبز، چندساله و خشبی از خانواده Lamiaceae((Labiatae که به عنوان گیاهی دارویی و زینتی شناخته شده است. این گیاهدر اطراف چمن کاری ها به عنوان گیاه حاشیه ای استفاده می شود. ارقام خوابیده بر روی زمین، پوششی بر سطح زمین ایجاد کرده و به عنوان پوشش گیاهی مناسب درمناطق خشک، شنی و صخره ای قابل استفاده می باشند. تکثیر رویشی اسطوخودوس از طریق ریشه دار کردن ساقه های سبز و جوان یا ساقه های خشبی و انتقال آنها به زمین اصلی صورت می گیرد. جهت مطالعه اثر کاربرد سطوح مختلف هورمون نفتالین استیک اسید (NAA) و محیط کشت بر میزان ریشه زایی گیاه دارویی اسطوخودوس، آزمایشی در گلخانه آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت اجرا گردید. در این پژوهش اثر مقادیر NAA در غلظت های صفر،۱۰۰۰، ۲۰۰۰،۳۰۰۰ و ۴۰۰۰ ppm و محیط کشت های مختلف شامل پرلایت، ماسه، مخلوط پیت-پرلایت و ماسه-پرلایت در قالب یک آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و با چهار تکرار روی ریشه زایی قلمه های اسطوخودوس مورد بررسی قرارگرفت. صفات تعداد ریشه در قلمه، وزن تر و خشک ریشه، طول ریشه، طول جوانه، تعداد جوانه، تعداد قلمه ریشه زده و تعداد قلمه کالوس زا یادداشت و مورد تجزیه واریانس قرارگرفت. مقایسه میانگین تیمارها توسط آزمون چند دامنه ای دانکن انجام پذیرفت. از نرم افزارهای آماری SAS و SPSS جهت تجزیه های آماری این آزمایش استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد که محیط کشت و غلظت هورمون و اثرات متقابل آن ها تاثیر بسیار معنی داری بر صفات مورد مطالعه داشتند. بیشترین طول ریشه، وزن تر و وزن خشک ریشه، تعداد قلمه ریشه زده، تعداد جوانه و طول جوانه، با کاربرد غلظت ppm ۴۰۰۰ هورمون NAA و محیط کشت پرلایت بدست آمد و بیشترین تعداد ریشه در قلمه متعلق به اثر تیمارهای، غلظت ppm ۴۰۰۰ هورمون NAA و محیط کشت پیت– پرلایت بود.    

کلیدواژه ها:

اسطوخودوس ، ریشه زایی ، محیط کشت ، نفتالین استیک اسید