بررسی تاثیر نرخ ارز بر واردات فرآورده های کاغذی در ایران

صنعت کاغذ نقش مهمی در فرهنگ، اقتصاد و توسعه کشورها دارد. اما به دلیل نبود شرایط مناسب، ایران در تولید فرآورده های کاغذی از مزیت برخوردار نیست و وابستگی این محصولات به واردات قابل مشاهده است. از سوی دیگر بازار ارز ایران با مشکلات فراوانی مواجه است که مهمترین آن، محدود بودن ارز برای واردات است که این مشکل فشار شدیدی بر دخایر ارزی وارد می آورد و واردات انواع کالاها را با محدودیتهای رو به رو می سازد. با وجود تحریم های شدید در سالیان اخیر و پررنگ تر شدن این موضوع در دوره فعلی، اتخاذ سیاست های مناسب در مقابل این امر ضروری است. بنابراین هدف از مطالعه پیش رو بررسی نحوه تاثیر گذاری نرخ ارز در واردات فرآورده های کاغذی می باشد تا بتوان راهبردی صحیح اتخاذ نمود. مطالعه حاضر تاثیر نرخ ارز بر تقاضای واردات صنعت کاغذ را در دوره زمانی (۱۳۹۸ – ۱۳۷۸) به روش الگوی خودتوضیح با وقفه گسترده (ARDL) و جمله تصحیح خطا (ECM) به بررسی روابط کوتاه مدت و بلند مدت تقاضای واردات فرآورده های کاغذی می پردازد. نتایج نشان می دهد فرآوردهای کاغذی در ایران جز محصولات ضروری است و تقاضای واردات آن ها به ترتیب ، تحت تاثیر درآمدهای نفتی، نرخ ارز موثر، تعرفه و ارزش افزوده قرار می گیرد و واردات انواع کاغذ نسبت به نرخ ارز کم کشش است. زمانی که نرخ ارز کاهش یافته، واردات انواع کاغذ افزایش می یابد. فلذا در شرایطی که کشور توان تامین کل تقاضای مصرفی را ندارد و اقتصاد برای واردات با محدودیت های جدی ارزی مواجه است بهترین سیاست، افزایش توان بازیافت است. یعنی افزایش بازیافت می تواند بخشی از نیاز به واردات فرآورده های کاغذی را پوشش داده و از فشار بر ذخایر ارزی در جلوگیری کند. همچنین رابطه کوتاه مدت تابع تقاضای واردات کاغذ با ضریب ۱۵۲/۱ به سمت تعادل بلند مدت حرکت می کند و یک رابطه تعادلی باثبات در بلند مدت بین متغیرها وجود دارد.

کلیدواژه ها:

نرخ ارز ، واردات فرآورده های کاغذی ، الگوی خودتوضیح با وقفه گسترده (ARDL) ، ضریب تصحیح (ECM)