بررسی تحلیلی باورمندی مسلمانان به تبار نبوی و فاطمی مهدی موعود عج تا آغاز غیبت صغری با تاکید بر امامیه

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 128

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JMHD-2-1_006

تاریخ نمایه سازی: 6 آذر 1400

چکیده مقاله:

باور به مهدی موعودO را می توان یکی از مهم ترین نقاط اشتراک در اکثر گروه های مسلمان دانست. در این میان و در عرصه های متنوع باورداشت های مرتبط با مهدی، موضوع تبار او نیز همواره مورد اهتمام بوده است که یکی از مهم ترین آموزه ها، تبار نبوی و فاطمی او یعنی اتصال نسب مهدی به پیامبر اسلام| و حضرت فاطمه^ است. پرداختن به این موضوع از آن جهت ضروری و پرفایده خواهد بود که به توسعه مباحث تاریخ فکر و بررسی های تحلیلی در باورداشت های مهدوی کمک خواهد کرد؛ چنان که با توجه به اهتمام گروه های مختلف به این مسئله در سده های نخست، در بازخوانی کوشش های مهدوی جریان های اجتماعی سودمند خواهد بود. بنابر آنچه گفته شد این تحقیق از رهگذر بهره گیری از تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از مصادر نخستین تاریخی و حدیثی و غیره و با بهره گیری از روش ها و اصول پذیرفته شده در مطالعات تاریخی و علوم درگیر مانند کلام و حدیث بر آن است که میزان اهتمام مسلمانان، به ویژه امامیان را در مورد نسب نبوی و فاطمی مهدی بازنشانی کند و سیر این باور را با درنظرگرفتن بسترهای اجتماعی تا قبل از غیبت صغری رصد کند. به نظر می رسد اهتمام به نسب نبوی مهدی، انگاره ای پذیرفته شده برای اکثر گروه های موعودگرا است و هر کدام تلاش می کردند تا به نوعی خود را به پیامبر| متصل سازند؛ چنان که نسب فاطمی مهدی و تاکید اهل بیت^ بر این موضوع که احتمالا در جهت تقابل با فعالیت های کیسانیان بود، کم کم به باوری بنیادین برای تمام گروه های مسلمان بدل شد.

نویسندگان

رضا برادران

دانش آموخته دکتری دانشگاه معار ف اسلامی

نعمت الله صفری فروشانی

استاد مجمتع عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی وابسته به جامعه المصطفی العالمیه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • * قرآن کریم ...
  • ابن ابی الحدید، عبدالحمید بن هبه الله. (۱۴۰۴ق). شرح نهج ...
  • ابن ابی شیبه، عبدالله بن محمد. (۱۴۰۹ق). المصنف فی الاحادیث ...
  • ابن بابویه، علی بن حسین. (۱۴۰۴ق). الامامه و التبصره من ...
  • ابن حماد، نعیم بن حماد. (۱۴۲۳ق). الفتن (محقق: مجدی بن ...
  • ابن حنبل، احمد بن محمد. (۱۴۱۶ق). مسند الامام احمد بن ...
  • ابن سعد، محمد بن سعد. (۱۹۹۰م). الطبقات الکبری (محقق: عبدالقادر ...
  • ابن عساکر، علی بن حسن. (۱۴۱۵ق). تاریخ مدینه دمشق (محقق: ...
  • ابن عیاش، احمد بن عبد العزیز. (بی تا). مقتضب الاثر ...
  • ابن قولویه، جعفر بن محمد. (۱۳۵۶). کامل الزیارات (محقق: عبدالحسین ...
  • ابن کلبی، هشام بن محمد. (۱۴۰۷ق). جمهره النسب (محقق: ناجی ...
  • ابن ماجه، محمد بن یزید القزوینی. (۱۴۱۸ق). سنن ابن ماجه ...
  • ابن هشام الحمیری، عبدالملک. (بی تا). السیره النبویه (محقق: مصطفی ...
  • ابوالفرج اصفهانی، علی بن الحسین. (بی تا). مقاتل الطالبیین (محقق: ...
  • ابی داوود، سلیمان بن اشعث. (۱۴۲۰ق). سنن ابی داوود (محقق: ...
  • احمدی، یاسر بن عبدالرحمن. (۱۴۳۴ق). ملاحم آخر الزمان عند المسلمین ...
  • اشعری قمی، سعد بن عبدالله. (۱۳۶۰). المقالات و الفرق (محقق: ...
  • امین، سیدمحسن. (۱۴۰۳ق). اعیان الشیعه (محقق: حسن امین). بیروت: دارالتعارف ...
  • باقرزاده، عبدالرحمن. (۱۳۹۷). نقدی بر ادعای همنامی پدر پیامبر اسلام| ...
  • برادران، رضا؛ الهامی، علی؛ گلپور سوته، محمدصادق. (۱۳۹۵). بررسی تحلیلی ...
  • بزار، احمد بن عمرو بن عبدالخالق. (۱۹۸۸م). مسند البزار (البحر ...
  • بلاذری، احمد بن یحیی بن جابر. (۱۹۹۶م). انساب الاشراف (محقق: ...
  • بیطار، عبدالرزاق. (۱۹۹۳م). حلیه البشر فی تاریخ القرن الثالث عشر ...
  • ثعالبی، عبدالملک بن محمد. (۱۴۲۰ق). یتیمه الدهر فی محاسن اهل ...
  • حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله. (۱۴۱۱ق). المستدرک علی الصحیحین (محقق: ...
  • حمیری، عبدالله بن جعفر. (۱۴۱۳ق). قرب الاسناد. قم: موسسه آل ...
  • خزاز رازی، علی بن محمد. (۱۴۰۱ق). کفایه الاثر فی النص ...
  • خصیبی، حسین بن حمدان. (۱۳۷۷). الهدایه الکبری. بیروت: موسسه البلاغ ...
  • خطیب بغدادی، احمد بن علی. (۱۴۱۷ق). تاریخ بغداد (محقق: مصطفی ...
  • خویی، ابوالقاسم. (۱۴۱۳ق). معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواه. ...
  • دانی، ابوعمرو عثمان بن سعید. (۱۴۱۶ق). السنن الوارده فی الفتن ...
  • دولابی، محمد بن احمد. (۲۰۰۰م). الکنی و الاسماء (محقق: محمد ...
  • ربانی گلپایگانی، علی. (۱۳۹۵). بررسی و نقد تبارشناسی امام مهدی ...
  • زینلی، غلامحسین. (۱۳۹۵). مفهوم شناسی و مصداق یابی اهل بیت ...
  • سید بن طاووس، علی بن موسی. (۱۳۹۸). الملاحم و الفتن ...
  • سید بن طاووس، علی بن موسی. (۱۴۱۶ق). التشریف بالمنن فی ...
  • شوشتری، محمدتقی. (۱۴۱۰ق). قاموس الرجال. قم: موسسه نشر اسلامی ...
  • صدوق، محمد بن علی بن بابویه. (۱۳۵۹). کمال الدین و ...
  • صدوق، محمد بن علی بن بابویه. (۱۳۷۸). عیون اخبار الرضا× ...
  • صدوق، محمد بن علی بن بابویه. (۱۳۹۸). التوحید (للصدوق) (محقق: ...
  • صدوق، محمد بن علی بن بابویه. (۱۴۰۶ق). ثواب الاعمال و ...
  • صفار، محمد بن حسن. (۱۴۰۴ق). بصائر الدرجات فی فضائل آل ...
  • طبرانی، سلیمان بن احمد. (۱۴۰۴ق). المعجم الکبیر (محقق: حمدی بن ...
  • طبرانی، سلیمان بن احمد. (۱۴۱۵ق). المعجم الاوسط (محقق: طارق بن ...
  • طبرانی، سلیمان بن احمد. (۱۹۸۵م). المعجم الصغیر (محقق: محمود شکور ...
  • طبری آملی صغیر، محمد بن جریر بن رستم (منسوب). (۱۴۱۳ق). ...
  • طبری آملی کبیر، محمد بن جریر بن رستم. (۱۴۱۵ق). المسترشد ...
  • طبری، محمد بن جریر. (۱۳۸۷). تاریخ الامم و الملوک (محقق: ...
  • طوسی، محمد بن الحسن. (۱۴۱۱ق). الغیبه (محقق: عبادالله تهرانی و ...
  • عبدالرزاق، ابوبکر عبدالرزاق بن همام الصنعانی. (۱۴۰۳ق). مصنف عبدالرزاق (محقق: ...
  • عده ای از علما. (۱۳۸۱). الاصول السته عشر. قم: موسسه ...
  • عمر، فاروق. (۱۳۸۳). فرهنگ مهدویت در القاب خلفای عباسی (مترجم: ...
  • عیاشی، محمد بن مسعود. (۱۳۸۰). تفسیر العیاشی (محقق: هاشم رسولی ...
  • قاضی نعمان، محمد بن حیون. (۱۴۰۹ق). شرح الاخبار فی فضائل ...
  • قاضی، وداد. (۱۹۷۴م). الکیسانیه فی التاریخ و الادب. بیروت: دارالثقافه ...
  • قضایی، محمدرضا؛ مرادی، امین؛ کریمی نیا، محمدمهدی. (۱۳۹۸). بررسی مصداق ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق. (۱۴۰۷ق). الکافی (محقق: علی ...
  • گنجی شافعی، محمد بن یوسف. (۱۳۶۲). البیان فی اخبار صاحب ...
  • مجهول. (۱۳۹۱). اخبار الدوله العباسیه و فیه اخبار العباس و ...
  • محلی، حمید بن احمد. (۱۴۲۳ق). الحدائق الوردیه فی مناقب الائمه ...
  • مسعودی، ابوالحسن علی بن الحسین بن علی. (۱۴۰۹ق). مروج الذهب ...
  • مسلم نیشابوری، مسلم بن حجاج. (۱۴۱۲ق). صحیح مسلم (محقق: محمدفواد ...
  • مشهدی علی پور، مریم. (۱۳۹۱). بررسی تطبیقی جایگاه مادر در ...
  • مقدسی شافعی سلمی، یوسف بن یحیی. (۱۴۲۸ق). عقد الدرر فی ...
  • منایی، فرشاد؛ معارف، مجید. (۱۳۹۸). بررسی سندی و فقه الحدیثی ...
  • نجاشی، احمد بن علی. (۱۳۶۵). رجال النجاشی. قم: موسسه نشر ...
  • نعمانی، محمد بن ابراهیم. (۱۳۹۷). الغیبه (محقق: علی اکبر غفاری). ...
  • نوبختی، حسن بن موسی. (۱۴۰۴ق). فرق الشیعه. قم: دارالاضواء ...
  • واردی، سیدتقی. (۱۳۹۷). نسب شناسی تحلیلی امام مهدی عج از ...
  • هلالی، سلیم بن قیس. (۱۴۰۵ق). کتاب سلیم بن قیس الهلالی ...
  • یعقوبی، محمد بن ابی یعقوب. (بی تا). تاریخ الیعقوبی. بیروت: ...
  • نمایش کامل مراجع