بررسی تاثیرات تداخل واژه های عربی بر یادگیری فارسی آموزان عربی زبان (مقاله علمی پژوهشی)

وام­گیری واژگانی، نشانه­ی پویایی یک زبان است و هیچ زبانی در دنیا نیست که از دیگر زبان­ها وام نگرفته باشد. زبان عربی نیز از این قاعده استثنا نیست. واژه های عربی در مسیر ورود به زبان فارسی دستخوش تحولات اساسی در حوزه­ی معنایی شده­اند. بدین صورت که یا معنای اصلی واژه فراموش شده و یا مفهوم اولیه­ی واژه حفظ می شود و مصداق و مفهوم آن رو به گسترش، کاهش، تغییر، ارتقا یا تنزل معنایی می­رود. وجود چنین واژه های تحول­یافته­ی عربی در زبان فارسی در امر یادگیری زبان فارسی توسط عربی­زبان ها، باعث بروز تداخل زبانی می شود که این تداخل زبان مادری با زبان مقصد از برجسته­ترین عوامل پیدایش خطاهای زبانی است. در پژوهش حاضر، تاثیر واژه های تحول­یافته­ی عربی در فهم و درک فارسی­­آموزان عربی­زبان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نمونه­ی آماری پژوهش حاضر ۸۰ نفر از فارسی­آموزان عربی­زبان مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) در سال تحصیلی ۱۳۹۸-۱۳۹۷­است که ۴۰ نفر از این فارسی­آموزان در سطح عمومی و ۴۰ نفر دیگر در سطح تکمیلی این مرکز مشغول یادگیری زبان فارسی هستند. ۴۷ واژه­ی تحول­یافته­ی عربی از طریق آزمون چندگزینه­ای در اختیار هر دو گروه قرار داده شد و با استفاده­ از آزمون خی دو، تعداد خطاهای هر یک از این ۴۷ واژه در دو گروه عمومی و تکمیلی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج بررسی­های این دسته از واژه های تحول یافته، نشان داد که واژه های عربی که وارد حوزه­ی واژگان زبان فارسی شده­اند، تاثیر منفی بر یادگیری زبان فارسی داشته­ است. میزان خطاهای فارسی­آموزان در سطح عمومی ۴۹ درصد و در فارسی­آموزان سطح پیشرفته ۳۴ درصد مشخص شده است. این نتایج بیانگر آن است که تحول معنایی واژه های دخیل عربی حتی با پیشرفت سطح زبان­آموزی، همچنان یکی از مهم­ترین خاستگاه­های خطاهای درک مطلب فارسی­آموزان عربی­زبان است و استفاده از معنای اصلی بدون درک تحول معنایی آن، از موثرترین عوامل بروز خطاست.

کلیدواژه ها:

زبان عربی ، زبان فارسی ، تداخل زبانی ، واژگان دخیل ، تحول معنایی واژگان ، خطای واژگانی