حق شهروندی در فقه امامیه و قانون اساسی

شهروند کسی است که وظایف و حقوقی را براساس قوانین یک کشور دارا می باشد . حقوق شهروندی ترکیبی از حقوق و وظایف یک شهروند می باشد و از اساسی ترین مولفه های مسائل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی وفرهنگی در جوامع است، میزان برخورداری افراد جامعه ازحقوق شهروندی از چالشهای مهم نظام سیاسی است، به طوری که امروزه میزان مقبولیت و مشروعیت نظام های سیاسی عمل به این حقوق ارزیابی می شود. حقوق شهروندی به عنوان یکی از بدیهی ترین حقوق فردی وگروهی سهم بسزایی در احساس عدلات اجتماعی در جامعه را دارا می باشد بطوری که میزان رعایت حقوق شهروندی در جامعه ملاک و معیار مناسبی جهت سنجش نا برابریهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی محسوب می شود. به طور کلی احترام به حقوق شهروندی ورعایت و تضمین آن در یک جامعه به دور از رنگ وزبان ونژاد و قومیت ومذهب مواره مورد تاکید قرار گرفته است علی الخصوص در جامعه اسلامی ایران که مبنا و پایه ها ی آن بر طبق موازین اسلام نهاده شد است که دین اسلام در بزرگترین کتاب و راهنما آن که قوانین آن از اسلام بر گرفته شده است همه ی انسان ها را از هر جنسیتی واز هر رنگ و نژاد وزبان ودینی برابردانسته و هیچ برتری و افزونی بر یکدیگر قرار نداده است مگر در تقوا. بنابرین رعایت حقوق اقلیت های در کشور ایران همواره مورد توجه قرار دارد .که طبق قانون اساسی، اقلیت ها به خصوص اقلیت های دینی از امکانات خاص آیین خود برخوردارند که تضمین کننده حقوق آنان مطابق اسناد بین المللی حقوق بشر نیز می باشد . بر اساس این قانون اقلیت ها مانند دیگران شهروندان از حقوق سیاسی، مدنی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، و... بر خوردار می باشند. حق سیاسی مانند: داشتن نماینده مستقل در مجلس شورای اسلامی و حقوق اجتماعی و فرهنگی مانند: حق استفاده از زبان های قومی و محلی، آزادی در تعلیمات مذهبی و حقوق اقتصادی همچون برخورداری از تسهیلات بانکی در انجام کارهای اقتصادی می باشند و همین امر سبب رعایت شان و منزلت و رعایت آنان می شود. وبه طور کلی حقوق شهروندی اقلیت ها بخصوص اقلیت های مذهبی در جمهوری اسلامی ایران از طریق قانون اساسی و یا فتوا ها ویا قوانین و آیین نامه های دیگر توانسته به حقوق شهروندی خود به خوبی دست پیدا کنند و موقعیت مطلوب تری را نیز نسبت به دیگر کشور ها در این زمینه داشته باشد.

کلیدواژه ها:

حقوق شهروندی ، نظریه های اجتماعی ، حقوق بنیادین ، هویت ، شهروندی جهانی