پیشینه و شاخصه های بصری تزیینات در چوبی امامزاده حمزه دهدشت آل بویه محفوظ در موزه ملی ایران

هر دوره تاریخی دارای ویژگی­هایی از نظر معماری و سبک تزیینات است. بررسی این ویژگی­ها در بازشناسی آثار متعلق به ادوار مختلف موثر است. یکی از آثار موجود در موزه ملی ایران، در چوبی است که مختصات زمانی و مکانی دقیق آن نامشخص است. در چوبی به شماره ۳۲۹۲ یکی از آثار نفیس موزه ملی ایران بشمار می­رود که اطلاعات چندانی از آن در دست نیست. براساس اطلاعات موزه، در چوبی متعلق به قرن پنجم ه.ق و منسوب به شهر بهبهان می­باشد. مسئله­ای که می­توان اینجا مطرح کرد نقش واکاوی تزیینات موجود در این در چوبی برای شناخت ماهیت دقیق آن است. این در، مربوط به اواخر سده­ چهارم و یا اوایل سده پنجم ه.ق و متعلق به دوره حکومت آل­بویه باشد. بر روی این در و کتیبه ­های آن اسامی پنج تن آل­عبا و اسماء الهی، قسمتی از دعای توبه صحیفه سجادیه، آیه ۱ تا ۵۲ سوره یس، قسمتی از دعای امام زمان(عج) (اللهم ارزقنا) و نوشته­ هایی در رابطه با حاکم وقت در چهار قاب، دیده می­شود. این پژوهش به روش تاریخی، توصیفی و تحلیلی انجام شده است. یافته ­های پژوهش حاکی از این است که در چوبی، به فرمان آخرین حکمران آل­بویه در منطقه فارس، بین سالهای ۴۴۰تا ۴۴۸ ه.ق ساخته شده است. اسناد موجود در مورد در گمشده امامزاده حمزه در دهه ۱۳۲۰ش. توسط متولی آن به وزیر فرهنگ وقت، عامل موثر در گمانه­زنی شناسایی مکان اصلی در را فراهم نمود. با بررسی اسناد موجود مشخص شد که در فوق به امامزاده حمزه دهدشت در شصت کیلومتری بهبهان تعلق دارد. پژوهش فوق با روشن نمودن وضعیت تاریخی و مکانی در و بررسی شاخصه ­های بصری تزیینات آن، این در را به عنوان اثر ارزشمند هنر شیعی آل بویه در سده پنجم ه.ق معرفی می­کند.اهداف پژوهش:۱.بررسی پیشینه تاریخی و  هویتی در چوبی موجود در موزه ملی ایران.۲.واکاوی شاخصه ­های تزئینات بصری موجود در چوبی مقبره امامزاده دهدشت.سوالات:۱.در چوبی موجود در موزه ملی ایران دارای چه هویت زمانی و مکانی است؟۲-در چوبی موجود در موزه ملی ایران دارای چه شاخصه­ هایی در تزیینات بصری است؟

کلیدواژه ها:

در چوبی ، آل بویه ، کتیبه ، امامزاده حمزه دهدشت ، تزیینات بصری