تحلیل و بررسی جریان انرژی در تولید زیتون مطالعه موردی شهرستان طارم

گیاه سبز به عنوان نقطه شروع چرخه انرژی در طبیعت و مبدل انرژی نورانی خورشید، با فرآیند پیچیده فتوسنتز به انرژی قابل ذخیره در ملکولهای مواد آلی میباشد .ازسوی دیگر گیاه برای تکمیل فرآیند فتوسنتز نیاز به حمایت فیزیکی و تامین مواد شیمیائی از خاک، آب و ... دارد .برای تأمین هر یک از این نیازها و یا ایجاد ترکیبات شیمیائی قابل جذب برای گیاه نیاز به مصرف انرژی میباشد .لذا این رابطه تنگاتنگ میان انرژی و گیاه، کشاورزی را به تولید کننده و مصرف کننده عمده انرژی تبدیل کرده است. زیتون بدلیل داشتن روغن از انرژی بالایی بر خوردار است و این اهمیت این گیاه را چند برار می نماید. شهرستان طارم حائر رتبه اول در کشت زیتون در استان زنجان است. و می تواند قطب تولید زیتون کشور شود. در یک پژوهش میدانی تعداد 49 پرسشنامه به روش کاملا تصادفی از تولید کنند گان زیتون جمع آوری شد. اطلاعات به کمک دو نرم افزار STATISTICA و SPSS 18.0 تجزیه و تحلیل شد و نتایج استخراج گردیدانرژی ستانده به نهاده برابر 3/09بود. همچنین میزان انرژی خالص از باغ زیتون برابر27942/18 MJha-1 بود این مقدار مثبت و نشان دهنده بیلان مثبت انرژی است. سهم انرژی تجدید پذیر و انرژی مستقیم هر یک از کل انرژی نهاده 28/96% بود سهم انرژی غیر مستقیم و انرژی تجدید ناپذیر هر یک در کشت زیتون 71/04% از کل انرژی نهاده بود. نتایج دهنده مدل رگرسونی کاب داگلاس برای صورت های مختلف انرژی در مزرعه است. نهاده کود شیمیایی و آب آبیاری در مدل به صورت معنا داری بر میزان تولید زیتون تاثیر دارند. اما سایر متغییر ها اثر معنا داری بر روی میزان تولید زیتون ندارند. میزان ضریب تبین مدل 0/98 بدست آمد که نشان دهنده وجود رابطه قوی بین نهاده ها و میزان تولید بود.

کلیدواژه ها:

بازده به مقیاس ، بهره وری فیزیکی نهایی ، شاخص انرژی ، کاب داگلاس ، انرژی