بررسی همبستگی خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد روغن هیبریدهای آفتابگردان تحت تاثیر تنش کمبود آب

به منظور ارزیابی اثرات تنش کمبود آب بر خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد روغن هیبریدهای آفتابگردان، آزمایشی روی چهار هیبرید آفتابگردان در سه رژیم آبیاری (آبیاری پس از 50 و100 و 150 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A بصورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران اجرا گردید. صفات مورد بررسی در این پژوهش شامل ارتفاع بوته، تعداد کل برگ، قطر طبق، قطر بالا ساقه، قطر پایین ساقه و عملکرد روغن بود. بر اساس نتایج به دست آمده با افزایش سطوح تنش کمبود آب از میزان صفات مورد بررسی در این تحقیق کاسته شد. هیبرید آذرگل بیشترین میزان صفات ارتفاع بوته و قطر پایین ساقه، هیبرید هایسان 33 بیشترین میزان صفات تعداد کل برگ، قطر بالا ساقه و در نهایت بیشترین میزان صفات قطر طبق و عملکرد روغن به هیبرید پاکوتاه آلستار اختصاص داشت. بررسی ها نشان داد در شرایط مناسب بیشترین میزان ارتفاع بوته و عملکرد روغن به هیبرید دیررس آذرگل و بیشترین میزان قطر طبق به هیبرید آلستار اختصاص داشت. در شرایط تنش کمبود آب متوسط هیبرید آلستار بیشترین میزان صفات قطر طبق و عملکرد روغن و هیبرید آذرگل نیز بیشترین ارتفاع بوته را کسب کرد. این در حالی است که در شرایط تنش کمبود آب شدید هیبرید زودرس و پاکوتاه آلستار حائز بیشترین مقادیر ارتفاع بوته، قطر طبق و عملکرد روغن شد و از این نظر نسبت به سایر هیبریدهای مورد بررسی برتری یافت. محاسبه همبستگی بین صفات نشان داد که تحت تاثیر شرایط تنش کمبود آب، عملکرد روغن دارای همبستگی مثبت و معنی دار با صفات ارتفاع بوته، قطر طبق، قطر بالا ساقه و قطر پایین ساقه بود. بررسی ها نشان داد بین تعداد برگ و عملکرد روغن همبستگی پایین و غیر معنی دار وجود دارد. بر اساس نتایج به دست آمده بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار بین عملکرد روغن و قطر پایین ساقه به دست آمد. به طور کلی و با توجه به نتایج به دست آمده هیبرید زودرس آلستار به دلیل داشتن خصوصیات مطلوب در شرایط تنش کمبود به عنوان هیبرید برتر در این پژوهش معرفی گردید

کلیدواژه ها:

همبستگی ، عملکرد روغن ، خصوصیات مورفولوژیک ، آفتابگردان