بررسی و تحلیل سلامت زیست و دسترسی به شاخص های سلامت در محلات حاشیه نشین، مورد مطالعاتی؛ محله شادقلی خان قم

امروزه مقوله سلامت­­زیست و زندگی­سالم شهری، با توجه به­رشد روزافزون جمعیت، شهرنشینی، مهاجرت، فقر و حاشیه­نشینی­که به­روند غالب جهان, به­ویژه درکشورهای جهان­ سوم تبدیل شده، از اساسی­ترین مسائل مطرح در مباحث جغرافیای پزشکی، کیفیت ­زندگی و توسعه پایدار می­باشد. ازاین­رو مقاله حاضر با هدف بررسی یکی­­از مهم ترین محلات حاشیه­­نشین ­شهر قم (شادقلی­خان)، به شناخت مشکلات موجود ساکنان از بعد مسائل مرتبط با سلامت­زیست (مواردی­ چون وضعیت نامناسب همجواری ­کاربری­ها، تحصیلات، وضعیت اقتصادی و شغل افراد که رابطه تنگاتنگی با سلامت­زیست ساکنان دارد) می­پردازد. روش مطالعه در مقاله حاضر، بر مطالعات تحلیلی-توصیفی استوار بوده و تعداد۳۸۰پرسشنامه نیز بر اساس مدل کوکران در میان ساکنان توزیع شد، ­­طوری ­که نظرات سرپرست خانوارهای محله از طریق پرسشنامه به­­دست آمد و مشاهدات میدانی نیز از محورهای اصلی پژوهش بوده است. در ادامه جهت تحلیل پرسش­نامه از نرم­افزار SPSS و آزمون هایی چون Chi-Square Mann-Whitney, آزمون­ تحلیل­ واریانس ­یک­طرفه (ANOVA) آزمون­ توکی (Tukey­ LSD)، آزمون تساوی واریانس و آزمون F استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که به­علت ضعف مفرط اجتماعی، فرهنگی و به­ویژه اقتصادی ساکنان محله شادقلی­خان و نیز وجود عوامل تهدیدزای درونی-بیرونی در محل، ساکنان مورد مطالعه، دسترسی مناسبی به­شاخص های سلامت ندارند و به­تبع از سلامت­زیست مناسبی نیز برخوردار نمی باشند.

کلیدواژه ها:

حاشیه نشینی ، سلامت زیست ، شاخص های سلامت ، شهر قم ، محله شادقلی خان