تحلیل فضایی و اولویت بندی استان های ایران به منظور برنامه ریزی و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 178

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEOP-21-59_010

تاریخ نمایه سازی: 23 آبان 1400

چکیده مقاله:

فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)[۱] به عنوان پارادایم جدید حاکم بر توسعه، با اثرگذاری بر نحوه تفکر و عمل و تغییر الگوهای کار و زندگی، محوریت تمامی جنبه­های تحول و پیشرفت قرار گرفته و در واقع هم علت توسعه و هم نشان توسعه یافتگی محسوب می­شود. با توجه به رشد روزافزون منفعت­های اتخاذ این فناوری جهت پیشبرد اهداف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و نیل به توسعه پایدار، تدوین و تبعیت از استراتژی­ها و رویکردهای مناسب جهت به­کار­گیری ICT در کشور ما نیز یک الزام است. در این میان با توجه به نقش بنیادی فناوری اطلاعات و ارتباطات در دست­یابی به توسعه پایدار و با علم به این­که شکاف دیجیتال میان مناطق، عدالت فضایی و جغرافیایی را تحت­الشعاع قرار داده و توسعه نامتعادل مناطق کشور را دامن می­زند؛ لذا هر طرح و برنامه­ای در زمینه توسعه ICT، باید بر اساس مطالعه و شناخت وضع موجود فناوری اطلاعات و ارتباطات در مناطق و در جهت حذف و یا کاهش شکاف دیجیتال صورت گیرد. در این پژوهش با بهره­گیری از ۴۰ شاخص و استفاده از نرم­افزارها و مدل­های کمی نظیر GIS، SPSS، TOPSIS، ضریب پراکندگی، تکنیک وزن­دهی رتبه­ای، روش بی­مقیاس کردن خطی، همبستگی پیرسون و ... به مطالعه توسعه یافتگی استان­های کشور از لحاظ شاخص­های ICT پرداخته و آن ها را از این منظر رتبه­بندی و سطح­بندی کرده است. یافته­های پژوهش حاکی از آن است که استان­های کشور از نظر شاخص­های فناوری اطلاعات و ارتباطات وضعیت مطلوبی ندارند و استان تهران به­عنوان رتبه اول از این منظر در سطح نیمه­توسعه­یافته قرار دارد. میان استان­های کشور از لحاظ توسعه یافتگی فناوری اطلاعات و ارتباطات، تا حدودی عدم تعادل و ناهمگونی یا به­عبارتی دیگر شکاف دیجیتال وجود دارد؛ به­طوری که استان دارای رتبه اول (تهران) نسبت به استان دارای رتبه آخر (خراسان شمالی) بیش از دو و نیم برابر و در مجموع استان­های سطح اول نسبت به استان­های سطح پنجم نزدیک به دو برابر توسعه یافته تر است. همچنین توسعه یافتگی ICT با میزان جمعیت و به­خصوص درصد شهرنشینی رابطه مستقیم داشته؛ بدین معنی که، در مجموع بیش­تر امکانات و استفاده از ICT در استان­هایی متمرکز است که جمعیت و درصد شهرنشینی بیش­تری دارند. در نهایت به­منظور حذف و یا کاهش شکاف دیجیتال و ایجاد تعادل در زمینه توسعه در درازمدت، استان­های کشور جهت توسعه ICT اولویت­بندی شده اند [۱]- Information and Communication Technology

کلیدواژه ها:

: فناوری اطلاعات و ارتباطات ، توسعه ، عدالت فضایی ، شکاف دیجیتال ، استان های ایران

نویسندگان

اصغر ضرابی

دانشگاه اصفهان کشورایران شهراصفهان

رسول بابانسب

دانشگاه اصفهان کشورایران شهراصفهان

علیرضا رحیمی چم چانی

دانشگاه اهوازآآزاداسلامی کشورایران شهر اهواز

جبار علیزاده اصل

دانشگاه اصفهان کشورایران شهراصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع. ...
  • اذانی، مهری؛ رحیمی، علیرضا؛ کهزادی، اسفندیار و ذبیح­­الله شهریاری (۱۳۹۱)، ...
  • آقازمانی، علی­محمد (۱۳۹۲)، «فاوا، موتور متحرک برنامه پنجم توسعه کشور»، ...
  • بختیاری، صادق (۱۳۸۸)، «عدالت، عدالت اسلامی و سهام عدالت»، مجله ...
  • پاپلی­یزدی، محمدحسین (۱۳۸۳)، «عدالت اجتماعی و توسعه؛ کاربرد فلسفه و ...
  • پوراحمد، احمد (۱۳۸۵)، «قلمرو و فلسفه جغرافیا»، چاپ دوم، تهران، ...
  • پورفتحی­فرد، جواد و امامعلی عاشری (۱۳۸۹)، «تحلیل نابرابری فضایی سکونتگاه­های ...
  • توکل، محمد علی و قاضی نوری نائینی، رضا (۱۳۸۹)، «وضعیت ...
  • توکلی­نیا، جمیله و محمد شالی (۱۳۹۱)، «نابرابری­های منطقه­ای در ایران»، ...
  • جمشیدی، محمدتقی (۱۳۹۰)، «تعیین سطوح توسعه کشاورزی و نابرابری­های منطقه­ای ...
  • جمعه­پور، محمود (۱۳۹۲)، «تحلیل سطح توسعه منطقه­ای و عدم تعادل ...
  • حبیبی، کیومرث، علیزاده، هوشمند، مرادی مسیحی، واراز، ولدبیگی، سیوان و ...
  • حکمت­نیا، حسن و میرنجف موسوی (۱۳۸۵)، «کاربرد مدل در جغرافیا ...
  • خیرالدین، رضا (۱۳۹۲)، «پویشی در ترجمان فضایی-کالبدی مفهوم اسلامی عدالت ...
  • دهقان، حسین (۱۳۸۶)، «فرصت­ها و تهدیدها برای آموزش و پرورش ...
  • زرآبادی، زهراسادات (سعیده) و گلنار فرزام (۱۳۹۲)، «ارزیابی نقش شهرهای ...
  • شکوئی، حسین (۱۳۸۲)، «اندیشه­های نو در فلسفه جغرافیا»، چاپ ششم، ...
  • شیخ بیگلو، رعنا، تقوایی، مسعود و حمیدرضا وارثی (۱۳۹۱)، «تحلیل ...
  • ضرابی، اصغر، بابانسب، رسول و علیرضا رحیمی (۱۳۹۲)، «بررسی و ...
  • ضرابی، اصغر، علیزاده اصل، جبار، رحیمی، علیرضا و بابانسب، رسول ...
  • طاهرخانی، مهدی (۱۳۸۶)، «کاربرد تکنیک TOPSIS در اولویت­بندی مکانی استقرار ...
  • غضنفرپور، حسین (۱۳۹۳)، «تحلیل فضایی میزان برخورداری از فناوری اطلاعات ...
  • کریمیان بستانی، مریم و مولایی هشجین، نصرالله (۱۳۹۱)، «ارزیابی عدالت ...
  • مرکز آمار ایران (۱۳۸۷)، «چکیده یافته­های طرح آمارگیری از کارگاه­های ...
  • مرکز آمار ایران (۱۳۸۷)، «چکیده یافته­های طرح آمارگیری از کارگاه­های ...
  • مرکز آمار ایران (۱۳۸۷)، «نتایج آمارگیری از کاربران اینترنت»، www.amar.org.ir.. ...
  • مرکز آمار ایران (۱۳۸۸)، «سالنامه آماری»، درگاه مرکز آمار ایران ...
  • مهرگان، محمدرضا (۱۳۸۶)، «مدل­های تصمیم­گیری با چندین هدف»، چاپ اول، ...
  • تحلیل شکاف دیجیتالی جغرافیایی بین کشورهای اسلامی [مقاله کنفرانسی]
  • وارثی، حمیدرضا، زنگی­آبادی، علی و حسین یغفوری (۱۳۸۷)، «بررسی تطبیقی ...
  • هزار جریبی، جعفر (۱۳۹۰)، «بررسی احساس عدالت اجتماعی و عوامل ...
  • Alexandru, Adriana (۲۰۰۶)، “ICT and Its Impact upon the Globalization ...
  • Anyasi, F.I, Onianwa, C.U, Akpaida, V.O.A, Idiakheua, L.O, Ebegba, D ...
  • Kisla, Tarik, Arikan, Y. Deniz and Firat Sarsar (۲۰۰۹), “The ...
  • Sedimo, Nonofo C, Kelvin J. Bwalya and Tanya Du Plessis ...
  • Talvitie, Juha (۲۰۰۳), “The Impact of Information and Communication Technology ...
  • United Nations (۲۰۰۵), “Human Development Report ۲۰۰۵”, Published for the ...
  • نمایش کامل مراجع