بررسی ارجحیت غذایی غاز خاکستری (Anser anser) در علف زار های تغذیه ای پارک ملی بوجاق

مطالعه حاضر با هدف تعیین رژیم غذایی و بررسی ارجحیت غذایی غاز خاکستری (Anser anser) در فصل زمستان گذرانی در علف زارهای تغذیه ای پارک ملی بوجاق انجام شد. در ابتدا سرگین غاز خاکستری در  فصل زمستان در طی سال های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ با هدف تعیین رژیم غذایی جمع آوری گردید. هم زمان پلات هایی به اندازه یک متر مربع و با فواصل ۵۰ متر در طول دو ترانسکت خطی جداگانه جهت شناسایی گیاهان موجود در علف زار گرفته شد. تعداد ۵۳ نمونه سرگین جمع آوری وسپس جهت شناسایی گیاهان مورد تغذیه غاز خاکستری بافت های پارانشیمی آن ها تهیه گردید. سپس آن ها با گیاهان موجود در محیط مقایسه شدند. پارامترهای درصد فراوانی نسبی حضور، درصد حجم نسبی و درصد حضور برای هرآیتم غذایی در نمونه های سرگین محاسبه گردید. هم چنین ارجحیت غذایی  با استفاده از روش آلفای مانلی تعیین شد. یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل رژیم غذایی  این گونه نشان داد که در بین گیاهان  مورد تغذیه، گیاهان خانواده گندمیان (Poaceae) با فراوانی نسبی حضور ۳۵/۸۱% و درصد حضور ۱۰۰% و حجم نسبی  ۸۰/۰۷% در جایگاه اول رژیم غذایی این گونه قرار دارد. پس از آن گونه گیاهی Medicago sp از خانواده حبوبات (Fabaeace) با  فراوانی نسبی حضور ۲۰/۹۴% و درصد حضور ۵۸/۴۹% و حجم نسبی ۷/۲۳% و خانواده رانانکولاسه (Runculaceae) با فراوانی نسبی حضور ۱۲/۱۶% و درصد حضور ۳۳/۹۶% و حجم نسبی ۳/۳۳% به ترتیب بیش ترین مقدار از رژیم غذایی این گونه را به خود اختصاص داده اند. در مقابل نتایج آنالیز ارجحیت غذایی نشان داد که سه آیتم غذایی ترجیحی برای این گونه Poaceae، Eryngium caucasicum و Medicago sp به ترتیب دارای مقدار آلفای مانلی ۰/۲۳۷، ۰/۲۱۶ و ۰/۱۷۰ هستند که این آیتم های غذایی عمدتا شامل گونه های گیاهی با فرم رویشی همی کریپتوفیت و تروفیت است. بنابراین اتخاذ راهکارهای مدیریتی هم چون حفظ پوشش گیاهی در مراحل اولیه توالی و مدیریت چرای متناوب دام جهت حفظ این فرم های رویشی  از هجوم گیاهان بلند و غیرخوش خوراک پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

آلفای مانلی ، رژیم غذایی ، خانواده گندمیان ، غاز خاکستری