واکاوی ظرفیتها و محدودیتهای تحقق مدیریت جامع آبخیزها (مطالعه موردی: حوزه آبخیز حبله رود، گورسفید)

این تحقیق در راستای ضرورت مرور سیستماتیک تجربیات به دست آمده در طول ۱۷ سال اجرای طرح مدیریت پایدار منابع آب وخاک توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور و دفتر عمران سازمان ملل متحد در حوزه آبخیز حبله رود به اجرا درآمده است. این مطالعه نتیجه همکاری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور و طرح کلان ملی مدیریت جامع حوزه های آبخیز کشور برای ارزیابی و مستندسازی تجربیات و درس آموخته های طرح مدیریت پایدار منابع آبوخاک حبله رود با هدف کلی استخراج الگوی مدل مدیریت مشارکتی و جامع حوزه آبخیز حبله رود و تعمیم آن به یک مدل ملی مدیریت جامع و مشارکتی آبخیزها در مناطق خشک و نیمه خشک کشور انجام شده است. در استخراج الگوی مدل مدیریت پایدار منابع آب وخاک حبله رود، از نظرات و تجربیات افراد بسیاری از جمله کارشناسان و مدیران سابق و کنونی طرح مدیریت پایدار منابع آبوخاک حبله رود، آبخیزنشینان و متخصصان دانشگاهی با تخصصهای گوناگون بهره گرفته شده است. در نهایت الگوی مدیریت مشارکتی برای زیرحوضه گورسفید به عنوان حوضه پایلوت ارائه گردید. توجه به نقش ذینفعان مختلف در موارد متعدد و نیز اطلاع رسانی گسترده و بهنگام نتایج هر مرحله به جوامع محلی و سایر ذینفعان و تضمین تحقق مشارکت فعال و مستمر آنها، تجزیه وتحلیل کلیه ذینفعان، اعم از اثرگذار یا اثرپذیر و تحلیل شبکه ای سازمانی و اجتماعی و جلب مشارکت فعال ذینفعان در تحلیل مشکلات و راه حلها، تعیین اهداف اصلی، چشمانداز و ماموریتها، تعیین اولویت ها و وزندهی شاخصها، تعیین گزینه های مدیریتی برتر، پایش اثرات و ارزشیابی عملکرد اقدامات مدیریتی، و اخذ بازخورد و توجه به رویکرد مدیریت تطبیقی از ویژگیهای مهم چارچوب ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

حبله رود ، مدیریت جامع حوزه آبخیز ، مدیریت پایدار منابع آب وخاک ، مدیریت مشارکتی