مقایسه دو روش در تعیین تناسب اراضی برای کشت نخل خرما در منطقه جهرم استان فارس

تعیین تناسب اراضی و اختصاص آن به بهترین کاربرد، از مهمترین ارکان حفظ تولید پایدار در هر جامعه میباشد. هدف از این پژوهش، مقایسه دو نمونه از کارآمدترین روشهای پیشنهادی برای تعیین تناسب خاک در کشت خرما بود. بدین منظور، ۱۲ نخلستان در شهرستان جهرم از استان فارس انتخاب شد. سپس با حفر خاکرخ، نمونه برداری از افقهای مختلف خاک انجام و مورد آزمایش فیزیکی-شیمیایی قرار گرفت. متوسط مقدار عملکرد در هر نخلستان نیز بدست آمد. شاخص خاک با روشهای وزن دهی با AHP و سپس جمعبندی آنها و استفاده از جدول نیازهای رویشی خاک و زمیننما به روش FAO که در دستورالعمل Sys et al., (۱۹۹۱) پیشنهاد شده، محاسبه شد. مقایسه شاخص خاک با عملکرد واقعی هر نخلستان نشان داد که مقدار ضریب تبیین بدست آمده در روشهای AHP و FAO، هر یک به ترتیب برابر با ۰/۴۸ و ۰/۷۵ است. بنابراین با وجود مزایای روش AHP که در پژوهشهای بسیاری نشان داده شده، برخی کاستیها مانند عدم قابلیت تعمیم مقدار وزنها و نوع معیارهای انتخابی در این روش از مکانی به مکان دیگر، به چشم میخورد. درحالیکه روش پیشنهادی Sys et al., (۱۹۹۱) با ارائه جداول نیازهای رویشی میتواند در مقیاس ملی و حتی فراتر، به کار رود.

کلیدواژه ها:

ارزیابی اراضی ، خرما ، شاخص خاک ، عملکرد