مدلسازی انتشار کربن دی اکسید خاک تحت سناریوی تغییرات اقلیمی در اراضی زراعی

قرارگرفتن عمده مساحت کشور در کمربند خشک و نیمه خشک جهان، اصلیترین دلیل محتوی کم کربن آلی خاکهای ایران است که به همخوردگی مدام خاک و برداشت محصول در زمینهای زراعی این کمبود را تشدید نیز میکند؛ به طوریکه نتایج پایش ملی خاکهای کشاورزی ایران، مشخص ساخت که در ۶۸/۷ درصد اراضی کربن آلی کمتر از یک درصد است. هرچند کربن آلی این خاکها کم است اما به واسطه وسعت زیاد این مناطق، ذخیره کربن آلی و پتانسیل ترسیب کربن خاکهای کشاورزی مناطق خشک و نیمه خشک، مقادیر زیادی را به خود اختصاص میدهد. از این رو پس از اعتبارسنجی مدل RothC با استفاده از داده های بلندمدت سالانه ۱۰-۲۵) سال) در اراضی زراعی اقلیم سرد و نیمه خشک خراسان رضوی، تغییرات ترسیب کربن آلی خاک و میزان انتشار کربن دی اکسید تحت دو سناریوی شرایط فعلی اقلیمی و سناریوی تغییرات اقلیمی بررسی شد. نتایج نشان داد که افزایش دما و کاهش بارندگی تا پایان قرن حاضر منجر به کاهش میزان ترسیب کربن بین ۰/۷۳ تا ۱/۸۵ درصد و افزایش انتشار کربن دی اکسید بین ۱/۰۴ تا ۲/۱۳ درصد نسبت به شرایط فعلی خواهد شد. تفاوت در مقادیر به دست آمده از مناطق مختلف مطالعاتی، به دلیل کیفیت و تجزیه پذیری متفاوت بقایای گیاهی برگشتی به خاک و مواد آلی منتج از آن است.

کلیدواژه ها:

مدل رتامستد ، گرمایش زمین ، ذخیره کربن خاک