مطالعه ویژگیهای کانی شناسی ، میکرومورفولوژی و تغییر و تحول خاکهای پلایای بجستان

پلایا از جمله شکلهای اراضی مهم در مناطق بیابانی میباشد. هدف از این پژوهش بررسی ویژگیها، تغییر و تحول، خاکهای پلایای بجستان است. برای این منظور پس از شناسایی لندفرمها، در امتداد یک برش، ۱۱ خاکرخ در سطوح ژئومورفیک مخروط افکنه، اراضی حد واسط مخروط افکنه و کفه رسی و همچنین کفه رسی مطالعه شد. هدایت الکتریکی خاکها از ۰/۸۸ در مخروط افکنه تا ۳۶/۶۸ دسیزیمنس بر متر در حاشیه کفه نمکی متغیر بود. بافت خاک در کفه رسی، لوم رسی با غالبیت سیلت بود. کانیهای رسی خاکهای مورد مطالعه به ترتیب فراوانی شامل اسمکتیت، ایلیت، کلریت و پالیگورسکیت بودند. افق Btk قرمز رنگ، متکامل ترین افق کل منطقه در مخروط افکنه میباشد که در زیر لایه های سنگریزه دار مدفون شده است. تجمع رس به صورت پوشش ذرات شن در مقطع نازک مشاهده شد. افق Bk ، حداکثر تکامل در کفه رسی بود. اشکال پوشش رسی،کربناتهای ثانویه اغلب به شکل نودول همراه با فرمهای عدسی شکل گچ، پدوفیچرهای غالب خاک را تشکیل میدهند. وجود افق Bk در خاکهای رویی و افق Btk مدفون در بین توالی لایه های رسوب، نشان دهنده فرایندهای پدوژنیک پیشرونده و پسرونده است. افق Btk نشان دهنده یک دوره گرم و مرطوبتر و افق Bk نشان دهنده یک دوره نسبتا مرطوبتر نسبت به حال است.

کلیدواژه ها:

تغییر و تحول لندفرم ، پلایا ، پوسته های رسی ، ژئومورفولوژی ، کانی شناسی رس