تاثیر ریخت شناسی فضاهای شهری بر روابط حاکم بر قلمروهای اجتماعی با توجه به عواقب ناشی از بیماری کوئید-۱۹

واژه ریخت شناسی برای اولین بار توسط جان ولفگانگ ون گوته (۱۷۴۹-۱۸۳۲) شاعر، متفکر و نویسنده معروف قرن نوزدهم میلادی آلمانی به کار گرفته شد. او این واژه را در راستای تعیین "علمی که با ماه یت فرمها سروکار دارد"، استفاده کرد. ریشه لغوی آن، دو کلمه مورف(فرم)، و لوژی(شناختن) است. علاوه بر ریخت شناسی، قلمرو نیز نقش اساسی در زندگی انسان دارد و این امکان را فراهم می نماید که فضای اطراف خود را ساماندهی نموده و به آن هویت فردی یا جمعی دهد. مفهوم قلمرو تنها موضوعی فضایی نیست، بلکه یک پدیده اجتماعی نیز هست. درحقیقت قلمرو را میتوان موقعیت و مکان یک اجتماع در فضا دانست. این پژوهش با هدف تبیین اصول، مبانی و ویژگیهای ریخت شناسی شهری و قلمروهای اجتماعی از دیدگاه متفکران و با روش تحقیق تحلیل کیفی محتوای متون و ابزارهای مطالعه اسنادی و کتابخانه ای انجام شده است. بنابراین در ابتدایی ترین نظر، ریختشناسی منطق شناخت فرم است. طبق تحقیقات کیم داوی ریخت شناسی شهری، به عنوان واسطه برخوردهای سیاسی بوده و تعدیل کننده سیاستهای دانش فضایی در کنشهای اجتماعی، فراتر از تحولات مکان است. ریخت شناسی شبکه های فضاهای عمومی، بر نفوذپذیری و قابلیت پیاده روی فضاهای عمومی تاثیرگذار بوده و به عنوان میانجی عمل میکند. سه تکنیک " تحلیل نقشه "، "گونه شناسی "و "مطالعه شخصیت شهر "که در ریخت شناسی شهری مورد استفاده هستند برای ته یه اهداف و سیاستها در راهنماهای شهری که متوجه مسایل فرم و منظر شهری می باشند، کاربرد دارند.این پژوهش می خواهد برخی از مهمترین پیامدهای اجتماعی شیوع اپیدمی ها را شناسایی کند. اجرای سیاست فاصله گذاری اجتماعی که منجر به تعلیق بخش عمده تعاملات اجتماعی در جامعه شده، تغییراتی را در نظام اجتماعی نیز ایجاد کرده است. اعمال سیاستهایی چون فاصله گذاری اجتماعی و تعطیلی مراکز تجمع افراد پیامدهای اجتماعی خاصی را بدنبال خواهد داشت که تاثیر ان بر گروه های اجتماعی-اقتصادی تفاوت خواهد بود. در ایران هم مهمترین سیاست دولت برای مقابله با اپیدمی ها و بحرانها،اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی بوده است.پیامدهای اجتماعی این سیاستها برای طبقات ،گروه ها و افراد متفاوت است. هدف،کشف اثار احتمالی بحران ناشی از کرونا در فضای شهری و منطقه ای و هم افزایی این تاثیر و تاثر با الگوی روابط و رفتار انسان در فضاست. در این زمینه پرسش های پژوهش حاضر عبارت است از اینکه اصول ریخت شناسی و نظم دهنده در قلمروها چیست؟ ویژگی ها و معیارهای عملی ریخت شناسی بر اساس ویژگی های قلمروها در شهر کدامند؟ اصولی که بر زندگی و قلمرو افراد تاثیر می گذارند و به عنوان سیستم نظم دهنده، شهر را شکل می دهند و تعریف می کنند .اصول ریخت شناسی در شهر قراردادهایی هستند که در زمان ها و مکانهای مختلف برای تامین نیازهای مختلف جامعه و حل مسائل آن و نیز توسعه و پیشرفت قلمروهای اجتماعی افراد، به شرط هماهنگی ،تدوین و اعمال می شوند.

کلیدواژه ها:

ریخت شناسی شهری ، قلمروها ، اپیدمی ، خلوت ، کوئید-۱۹