مقاله علمی – پژوهشی: تحلیل اقتصادی- اجتماعی بازار ماهی تازه استان گلستان

به منظور تحلیل اقتصادی - اجتماعی بازار ماهی، پرسشنامه ای از طریق مصاحبه با صاحب نظران و جستجو در منابع علمی طراحی شد. در سال ۱۳۹۸ اطلاعات ۷۲ ماهی فروشی در سطح استان گلستان جمع آوری شد. با توجه به آزمون کلموگروف اسمیرنوف و ناپارامتریک بودن داده ها برای تجزیه تحلیل و مقایسه عوامل مستقل و وابسته از آزمون های کروسکال والیس و من ویتنی یو استفاده شد. علاوه بر سودآوری و محاسبه سرانه هر یک از عوامل اقتصادی برای اولویت بندی مشکلات از آزمون فریدمن و ارزیابی ویژگی های اجتماعی فروشندگان از رگرسیون خطی استفاده شد. میانگین فروش سالانه هر ماهی فروشی ۳/۲۳ میلیون تومان بود که حدود ۶۰ درصد سوددهی دارد. تنها ۳۶ درصد شهرستان های استان ماهی فروشی داشتند. سرانه درآمد ماهی فروشان حدود ۲۲ میلیون و سرانه سود آنان ۵/۱۳ میلیون تومان است. روزانه به طور متوسط حداقل ۴۵ و حداکثر ۵۲۸ کیلوگرم فروش دارند. مهم ترین مشکلات بازار ماهی آنها کاهش قدرت خرید مشتریان، رقبای زیاد، کمبود ذخایر دریایی و فضای کم و نامناسب است. فروشندگان با سابقه بالای ۱۵ سال رقیب زیاد و کمبود ذخایر دریایی و خرده فروشان اجاره سنگین، مالیات و عوارض را مهم ترین مشکل بازار نسبت به گروه دیگر می دانستند. در مقابل، عمده فروشان کمبود ذخایر دریایی و افزایش صید غیرمجاز را مشکل اصلی تر می دانستند. فروشندگان زیر ۳۵ سال نیز بیشتر از کمبود سرمایه و اجاره های سنگین رنج می بردند. سالانه فروشگاه های با سابقه بالای ۱۵ سال ۱/۳۹ میلیون تومان درآمد و فروشندگان با تحصیلات بالاتر از دیپلم ۴۷/۳۳ تن فروش بیشتر نسبت به گروه مقابل ایجاد می کنند. بنابراین، ساماندهی بازار با تشویق به راه اندازی فروشگاه های ماهی فروشی در شهرستان های فاقد بازار و همچنین کمک به افزایش درآمد شهروندان گلستانی می تواند کمک های موثری در افزایش فروش و در نتیجه مصرف آبزیان باشد.

کلیدواژه ها:

Fresh fish ، Income ، Fish market ، Fishmonger ، Golestan Province ، ماهی تازه ، درآمد ، بازار ماهی ، ماهی فروش ، استان گلستان