بررسی اثر متقابل نیتروژن و تنش آبی بر شاخص های سبزینگی و بهره وری مصرف آب کارلا (خربزه تلخ)

کارلا گیاهی دارویی است که از میوه آن برای درمان دیابت استفاده می شود. در این تحقیق اثر تنش آبی و نیتروژن بر گیاه کارلا مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در گلخانه به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل سه تیمار آب آبیاری (۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد آب آبیاری به ترتیب، I۱، I۲ و I۳) و سه سطح کود نیتروژن (۱۰۰، ۱۲۵ و ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار به ترتیب N۱، N۲ و N۳) بود. سطوح تنش آبی در طول فصل رشد با توزین گلدانها و جبران کمبود آب خاک در زمان آبیاری با افزودن مﻘدار آب لازم به آن ها اعمال شد. برداشت هر هفته یک بار انجام شد در هر برداشت پارامترهای تعداد، وزن، قطر و طول میوه و مقدار کلروفیل a و b در هر گلدان اندازه گیری شد. همچنین عملکرد و بهره وری مصرف آب در پایان فصل کشت در هر تیمار محاسبه شد. نتایج نشان داد اثرات سطوح آب آبیاری و نیتروژن در سطح احتمال یک و پنج درصد بر پارامترهای اندازه گیری شده معنی دار بود. با کاهش آب آبیاری مقدار پارامترهای کمی و عملکرد گیاه کاهش یافت. بیشترین مقدار پارامترها از تیمار ۱۰۰ درصد آب آبیاری حاصل شد که از این نظر با تیمار ۷۵ درصد آب آبیاری معنی دار نبود. در شرایط آبیاری کامل، استفاده ۱۰۰ درصدی کود نیتروژن باعث افزایش شاخص های عملکرد و سبزینگی شد. بیشترین مقدار عملکرد در تیمار N۳ (مصرف کامل نیتروژن) ۴/۱۵ تن در هکتار و بیشترین مقدار بهره وری آب از تیمار N۳ (۱۲/۲ کیلوگرم بر متر مکعب) به دست آمد. همچنین برهمکنش کود نیتروژن و تنش آبی نشان داد در سطوح تنش آبی شدید استفاده کامل کود نیتروژن (تیمار N۳) باعث کاهش عملکرد گیاه کارلا شد. بنابراین در سطوح تنش شدید آبی (تیمار ۵۰ درصد آب آبیاری) باید مقدار نیتروژن مصرفی تا سطح ۷۵ درصد کاهش یابد.

کلیدواژه ها:

کلروفیل a ، کلروفیل b ، عملکرد ، وزن میوه