بررسی توزیع مکانی فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی خلیج گرگان در سال ۱۳۹۰

خلیج گرگان از اکوسیستم ­های نادر کشور است که از نظر اکولوژیک و اقتصادی واجد ارزش ­های ویژه ­ای در مقایسه با سایر منابع آبی کشور است. نمونه ­­­گیری و آنالیز ماهانه پارامترهای کیفی آب خلیج شامل نیترات، نیتریت، قلیائیت، آمونیاک، شوری، pH، اکسیژن محلول و دمای آب از ۱۹ نقطه مختلف خلیج گرگان برای توزیع مکانی پارامترهای کیفی آب خلیج انجام شد. نمونه ­برداری به ­صورت ماهانه در سال ۱۳۹۰ صورت گرفت. سپس داده ­های ماهانه با استفاده از نرم ­افزار ۹.۰ Surfer  مورد درون ­یابی توسط روش ­های درون ­یابی مختلف (کریجینگ، عکس فاصله، رگرسیون چند جمله ­ای، چند جمله ­ای موضعی و اسپلاین) قرار گرفتند. روش ­های ذکر شده با به ­کارگیری روش اعتبارسنجی متقابل براساس معیار ارزیابی جذر میانگین مجموع مربعات خطا مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج، برتری روش رگرسیون چند جمله­ ای را نسبت به سایر روش ­ها نشان داد. بنابراین توزیع مکانی ماهانه پارامترهای مورد مطالعه خلیج با استفاده از این روش و نرم ­افزارهای ۷.۱۰ MATLAB  و ۹.۰ Surfer استخراج و میانگین پارامترهای نیترات، نیتریت، قلیائیت، آمونیاک، شوری، pH، DO و دمای آب در خلیج محاسبه شدند. برطبق نتایج تحقیق حاضر، حداکثر مقادیر پارامتر دما ۳۰ درجه ساتی­ گراد، پی اچ ۸/۸۸، اکسیژن محلول ۱۶/۰۷، شوری ۱۷، قلیائیت ۴۰۰، نیترت ۳/۹۶، نیتریت ۰/۱۹ و آونیاک ۱/۵ اندازه ­گیری شد. مقایسه بین میانگین این پارامترها در خلیج گرگان و استانداردهای موجود نشان می ­دهد که خلیج گرگان مکان مناسبی برای پرورش گونه ­هایی مانند کپور، قزل ­آلا و فیل­ ماهی می­ باشد.

کلیدواژه ها:

خلیج گرگان ، توزیع مکانی ، قلیائیت ، شوری ، اکسیژن محلول ، پی اچ