توسعه چارچوبی از سیستم شاخصی برای اندازه گیری کیفیت محیطی شهری :نمونه موردی تهران

شهرها به عنوان سکونتگاه اصلی نوع بشر، مکان هایی پویا و پیچیده تلقی می شوند. امروزه شهرها با چالش های گوناگونی مواجه هستند که کیفیت و به دنبال آن کیفیت نواحی مسکونی شان را با تهدید مواجه کرده است. هدف این مقاله توسعه ابزاری متشکل از شاخص های مرتبط و ارزیابی اهمیت نسبی شان به منظور سنجش کیفیت محیطی منازل مسکونی و واحدهای همسایگی شهری است. روش شناسی تحقیق بر پایه انجام مصاحبه های حضوری بود و از مصاحبه شوندگان خواسته شد تا ضمن فهرست بندی کردن، انتخاب اهمیت ، گروه بندی و رتبه بندی شاخص ها درنهایت به ارزیابی مشخصه ها ورتبه بندی و ارزیابی مشخصه های درون هر گروه بپردازند. سپس با استفاده از ۴ روش برآورد وزن ، اوزان مشخصه ها مشخصه ها محاسبه و آثار مولفه هایی چون واحد همسایگی ، سن و جنسیت بر تفاوت های مشاهده شده در اوزان مشخصه ها مورد بررسی مقایسه ای قرار گرفت . با استفاده از دو روش خوشه بندی ، طراحی مدل تجربی کیفیت محیطی انجام گرفت. با استفاده از آنالیز رگرسیون چند متغیره ، مشخص شد که برازش مدل نسبتا بالا بود(۴۹%) مشخصه های مهم عبارت بودند از :بوی بد، آلودگی ، کمبود امکانات و مخاطرات ایمنی . سنجش های ذهنی و ادراک های ساکنین دو محله با هم تفاوت داشتند. مشخص شد که میزان رضایتمندی مسکونی در میان ساکنین زعفرانیه بیشتر است ، هم چنین رضایت ازمنزل مسکونی و واحد همسایگی نیز در میان ساکنین زعفرانیه بیشتر است، اما در مورد رضایت ازهمسایه ها رضایتمندی مردم خانی آباد بیشتر است. در نهایت ، پس از مقایسه نتایج، الزاماتی برای سیاست گزاری توسعه شهری ارائه گردید .

کلیدواژه ها:

شاخص های شهری ، خوشه بندی ، مشارکت ساکنین ، ادراک ساکنین ، تهران