مکان یابی لندفیل شهری با تلفیق معیارهای محیط زیستی و اقتصادی - اجتماعی در شهرستان نایین و تخمین گازهای خروجی احتمالی از آن

سابقه و هدف: افزایش بی رویه جمعیت و به دنبال آن افزایش شهرنشینی منجر به افزایش تولید انواع پسماند در منطقه ها ی شهری گردیدهاست. اگرچه دفن آخرین گزینه در مدیریت پسماندهای جامد شهری می باشد؛ اما در کشورهای در حال توسعه ، دفن، یک روش معمولمدیریت پسماندهای جامد شهری می باشد. دفن پسماند در محل ها ی دفن ا ز طریق فرایندهای بی هوازی طبیعی سبب تولید بیوگاز و شیرابهمی شود که نوع و میزان آ نها به حجم، رطوبت و جنس پسماند بستگی دارد. تولید شیرابه حاصل از پسماند در محل های دفن می تواندمنجر به خطرها ی بهداشتی، خسارت به گیاهان، آلودگی آب های زیرزمینی و انتشار بوهای نامطبوع شود. مطالعه حاضر با هدف مکان یابیدقیق لندفیل در شهرستان نائین با استفاده از تلفیق پارامترهای اقتصاد ی - اجتماعی با پارامترهای محیط زیستی و نیز تخمین میزان گازمنتشرشده به منظور ارزیابی توان برای دست یابی انرژی انجام شد .مواد و روش ها : در این مطالعه به منظور وزن د هی معیارها از مدل AHP استفاده شد و برای درجه بندی اولویتها از مقیاس ۹ کمیتیال ساعتی استفاده گردید. در این پژوهش ابتدا با استفاده از پارامترهای محیط زیستی به مکان یابی محل دفن پسماند شهری در شهرستاننایین پرداخته شد؛ پس از ارزیابی توان منطقه برای کاربری های مدنظر که با استفاد ه از روش WLC به دست آمد با استفاده از روش TOPSISبر مبنای پارامترهای اقتصاد ی - اجتماعی به اولویت بندی و انتخاب بهترین موقعیت مکانی پرداخته شد. در نهایت میزان گاز خروجی ازلندفیل در دو حالت نبو د و دارای بازچرخانی شیرابه نیز به منظور بررسی توان لندفیل جهت بازیافت انرژی مدلسا زی شد .نتایج و بحث: نتایج این مطالعه نشان می دهد که تمام منطقه های پیشنهادی برای ایجاد لندفیل ، شامل آن دسته از پیکسل هایی می باشندکه مطلوبیت آ نها در نقشه های ترکیب خطی وزن دار از ۸ / ۰ بیشتر بوده است . در نقشه نهایی اولویت بندی گزینه ها، ۹ گزینه شناساییگردید که مناسب ترین موقعیت مکانی با بیشترین درصد مطلوبیت به عنوان بهترین مکان برای ایجاد لندفیل می باشد . موقعیت مکانی انتخابشده دارای نزدیکترین فاصله ممکن به سه شهر پر جمعیت این شهرستان است . این موقعیت مکانی در فاصل ه ۲۴ کیلومتری نایین قراردارد. همچنین ظرفیت این موقعیت مکانی چندین برابر نیاز شهرستان نایین برای ۶۰ سال آیند ه است که در حدود ۸۵ هکتار می باشد و درصورت نیاز به زمین ها ی اضافه تر، از سمت شمال غربی قابل تعریض است . برای سایر شهرها و روستاهای دارای جمعیت به نسبت زیاد که با لندفیل انتخابی فاصله کمابیش زیادی دارند نیز می توان محل های جمع آوری پسماند موقت تعیین نمود تا در نهایت پسماندها به محللندفیل اصلی انتقال داده شوند . همچنین محل دفن در فاصله ۲ کیلومتری جاده اصلی قرار گرفته است. نتایج به دست آمد ه نشان می دهدکه میزان کل گاز تولیدی تخمین زده شد ه در هر ترانشه در حالت دارای بازچرخانی شیرابه برابر با ۳ / ۴۲۰۴ تن و در حالت بدون بازچرخانیشیرابه برابر با ۹ / ۴۴۴۸ تن است که نشان می دهد که در صورت بازچرخش شیرابه، میزان کل گاز منتشرشد ه از لندفیل چیزی حدود ۶درصد بیشتر از حالت بدون بازچرخانی است. اما با توجه به میزان پسماند تولیدی سالیانه نایین و نرخ رشد جمعیت بهتر است که تا حدامکان به سمت بیشترین میزان بازیافت و کمپوست و کمترین میزان دفن در زمین گام برداشته شود .نتیجه گیری: در این مطالعه نتایج حاصل از تلفیق هر دو نوع معیار )محیط زیستی و اقتصاد ی - اجتماعی ( منجر به تعیین مطلوب ترینموقعیت مکانی شده که افزون بر رعایت ضوابط محیط زیستی ازلحاظ اقتصادی نیز کمترین هزینه را به دنبال داشته باشد. همچنین با توجهبه میزان جمعیت کنونی، نرخ رشد جمعیت شهرستان نایین و میزان تولید سالانه پسماند می توان گفت که بازیافت مواد و تولید کمپوستنسبت به بازیافت انرژی و تولید بیوگاز صرفه اقتصادی بالاتری دارد .

کلیدواژه ها:

پسماند ، لندفیل ، نایین ، مکان یابی ، بیوگاز