ارزیابی خدمات اکوسیستمی تالاب ها براساس طبقه بندی ساختارها و کارکردهای هیدرولوژیکی - اکولوژیکی (مطالعه موردی: تالاب شادگان)
محل انتشار: مجله جغرافیا و پایداری محیط، دوره: 9، شماره: 1
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 332
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GERAZ-9-1_004
تاریخ نمایه سازی: 10 آبان 1400
چکیده مقاله:
تالابها در شرایط پیچیده اکولوژیکی، هیدرولوژیکی و زمین شناسی شکل میگیرند و طیفی از خدمات اکوسیستمی را عرضه میکنند. امروزه شناخت رو به رشدی از خدمات و منافع حاصل از اکوسیستم های تالابی برای جوامع انسانی بهوجود آمده است. شناخت و ارزیابی خدمات تالاب و همچنین مدیریت تهدیدهای انسانی و طبیعی تاثیرگذار بر آن، افزون بر حفظ انسجام اکولوژیکی تالاب میتواند بر اقتصاد جوامع محلی وابسته به آن نیز موثر باشد. تالاب شادگان بهدلیل تنوع ساختار اکولوژیکی و همچنین نقش کلیدی آن در مهار پدیده گردوغبار برای بررسی انتخاب شده است. هدف نوشتار پیش رو به کارگیری مفهوم خدمات اکوسیستمی در ارزیابی و مدیریت شرایط اکولوژیکی تالابها است که رهیافتی برای تداوم عرضه خدمات اکوسیستمی، تخصیص بهینه منابع تالاب و مدیریت موثر آن ها ارائه میکند؛ بدینمنظور چارچوب هیدرولوژیکی - اکولوژیکی براساس ویژگیهای ساختاری، کارکردها، خدمات تالاب و همچنین فشارهای وارده بر آن ها تدوین شده است که طبق مدل آبشار خدمات اکوسیستمی، ساختار اصلی آن را دو حوزه اکولوژیکی و اقتصادی - اجتماعی تشکیل می دهند. در شناسایی مشخصه های ساختاری و هیدرولوژیکی تالاب از طبقه بندیهای تالابها استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که تالاب شادگان در سه کلاس رودخانهای، مصبی و دریایی شکل گرفته است. بخش رودخانهای برای کارکردهای هیدرولوژیکی و بیوژئوشیمیایی مانند ذخیره و نگهداشت آب، نگهداشت رسوبات و ذرات، انتقال و تبدیل مواد مغذی، ترسیب کربن و تمامی کارکردهای اکولوژیکی پتانسیل زیادی دارد. بخشهای مصبی و دریایی برای تثبیت خط ساحلی، انتقال و تبدیل مواد مغذی، ترسیب کربن، زیستگاه آبزیان، زیستگاه پرندگان آبزی و زیستگاه حیاتوحش پتانسیل زیادی دارند؛ بنابراین تالاب شادگان انواع خدمات اکوسیستمی (تولیدکنندگی، تنظیمکنندگی، زیستگاهی و فرهنگی) را عرضه میکند. براساس نتایج ماتریس سازگاری، روابط حمایتی و مثبت میان خدمات تالاب غالب است و بیشترین ارتباط رقابتی میان خدمات تولیدکنندگی و تنظیم کنندگی است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
لیلا رحیمی
دانشجوی دکتری برنامه ریزی محیط زیست، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
بهرام ملک محمدی
دانشیار برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
احمدرضا یاوری
دانشیار برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :