تطور برهان صدیقین در کلام فلسفی امامیه از نصیر الدین طوسی تا نصیر الدین کاشی

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 99

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KJSB-8-1_013

تاریخ نمایه سازی: 9 آبان 1400

چکیده مقاله:

برهان صدیقین از براهین مهم و معتبر اثبات وجود خدا در فلسفه و کلام اسلامی بشمار می آید که نخست در فلسفه ابن سینا بطور رسمی مطرح شد و پس از آن، دیگر فلاسفه در تحکیم و ترویج آن سعی وافر نمودند و صورت های مختلفی از آن را ارائه کردند. برهان صدیقین به سبب اتقان و اعتبار خاص خودش با استقبال فیلسوف متکلمان امامی در دوران میانی نیز روبرو شد و دانشورانی همچون خواجه نصیر الدین طوسی و علامه حلی تقریرهای مختلفی از آن را در آثار خود بیان کردند. یکی از متکلمان برجسته ای که تلاش کرد تقریر بدیع و نوینی را از برهان صدیقین عرضه کند نصیر الدین کاشی (م ۷۵۵ ق) بود. وی با ابتکار خود، طرح برهان صدیقینی از گونه ای دیگر را درانداخت که تا پیش از او در فلسفه و کلام اسلامی مطرح نشده بود و با این وصف، تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است. بررسی سیر تاریخی تقریرهای مختلف برهان صدیقین در کلام فلسفی امامیه از نصیر الدین طوسی تا نصیر الدین کاشی از یکسو تطور و گوناگونی این برهان را در دوره یادشده از کلام شیعه نشان می دهد و از سوی دیگر، نحوه مشارکت هر یک از متکلمان امامی در تقویت و گسترش این برهان در الهیات اسلامی را بازگو می کند.

نویسندگان

نصر الله حکمت

دانشگاه شهید بهشتی

حمید عطایی نظری

دانشگاه شهید بهشتی