طراحی و تدوین مدلی کمی برای توسعه فرهنگ شهروندی در کلان شهر تهران

امروزه، فرهنگ شهروندی به عنوان مولفه ی کلیدی توسعه اجتماعی و فرهنگی مورد توجه اندیشمندان و صاحبنظران قرار گرفته است از سویی تحقق مفهوم و شکل گیری ایده شهروندی، نیازمند وجود بستری مناسب و زمینه ساز می باشد که از آن به عنوان جامعه مدنی یاد می شود. در این پژوهش به منظور ارایه مدل توسعه فرهنگ شهروندی در کلان شهر تهران، با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ با شناسایی ۷۸۷ کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آنها در سه مرحله نهایتا ۱۷۳ شاخص اصلی؛ در شش بعد و ۲۳ مولفه، تبیین و در ادامه با استفاده از تکنیک دلفی سه مرحله ای در بین ۳۲ نفر از خبرگان علمی و اجرایی، این شاخص ها مورد جرح و تعدیل قرار گرفت. نهایتا مدلی کمی برای توسعه فرهنگ شهروندی در کلان شهر تهران در شش بعد مفهوم فرهنگ و شهروندی، مدیریت شهری و شهرداری، تربیت و آموزش شهروندی، اخلاق شهروندی، حقوق شهروندی، مشارکت شهروندی ارائه شد. در مرحله دوم تحقیق، حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران ۳۸۴ نفر برآورد شد و پس از گردآوری داده ها، تجزیه و تحلیل آماری داده های پژوهش در دو سطح توصیفی با استفاده از شاخص های آماری (نظیر فراوانی، درصد و میانگین) و سطح استنباطی (آزمون لوین، آزمون تی تست)، تحلیل عاملی تاییدی، با استفاده از Spss ۲۲ وLisrel۸. ۵۴ و Excel صورت گرفت. معناداری ضرایب و پارامترهای بدست آمده ابعاد سطوح فرهنگ و شهروندی، مدیریت شهری و شهرداری، تربیت و آموزش شهروندی، اخلاق شهروندی، حقوق شهروندی، مشارکت شهروندی نشان داد که تمامی ضرایب بدست آمده، معنادار می باشند. یافته های حاصل از تحلیل ابعاد بیانگر آن بود که از بین ابعاد اخلاق شهروندی با میانگین (۹۱/۰) و حقوق شهروندی با میانگین (۸۶/۰) کمترین تاثیر را در توسعه فرهنگ شهروندی در کلان شهر تهران را داشته و پاسخ دهندگان با وضعیت موجود مولفه های دیگر در سوالات مذکور رضایت ندارند ونظرات منفی دارند و همه ی مولفه ها در امر توسعه فرهنگ شهروندی در کلان شهر تهران از قابلیت بهبود بالایی برخوردار می باشند.

کلیدواژه ها:

فرهنگ و شهروندی ، اخلاق شهروندی ، حقوق شهروندی ، مشارکت شهروندی