بررسی و مقایسه فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی اکسیدانی جمعیت های مختلف بومی شیرین بیان ( Glycyrrhiza glabra L) در ایران

شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra L.) گیاهی است از تیره پروانه آساها، علفی، چند ساله و ایران یکی از کشورهای صادر کننده ریشه آن محسوب می شود. این گیاه در مناطق مختلف ایران رویش دارد از این رو بررسیتنوع فیتوشیمیایی مناطق مختلف حائز اهمیت است. این تحقیق به منظور بررسی محتوای ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی اکسیدانی ریشه های به قطر ۲ سانتی متر از جمعیت های شیرین بیان در ۱۵ استان و ۳۰ منطقه ایران در سال ۱۳۹۶مهرماه برداشت و جهت آنالیز به آزمایشگاه های گروه باغبانی دانشگاه زنجان منتقل شد. صفات فنل کل (روش فولین سیکالتو)، فلاونوئید کل (روش آلومینیوم کلراید)، آنتوسیانین (روش اختلاف pH) و فعالیت آنتی اکسیدانی (روشDPPH) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که در بین ۳۰ جمعیت از نظر تمامی صفات در سطح یک درصد اختلاف معنی داری وجود دارد. صفات فنل کل بین ۰۵/۴۵۶ تا ۸۲۶ میلی گرم گالیک اسید بر ۱۰۰ گرم، فلاونوئید کل بین ۲۵/۱۰۱۹ تا ۶۲/۲۲۹۱میلی گرم کوئرسیتن بر ۱۰۰ گرم، میزان آنتوسیانین بین ۸۹/۶ تا ۲۴/۲۶ میلی گرم سیانیدین- ۳- گلوکوزید در لیتر، فعالیت آنتی اکسیدانی بین ۰۷/۶۲ تا ۱۴/۸۷ درصد متنوع بود. همبستگی مثبت و معنی داری بین صفت فنل کل با فعالیت آنتی اکسیدانی در سطح یک درصد مشاهده شد، ولی با صفات فلاونوئید کل، آنتوسیانین و ارتفاع همبستگی معنی داری وجود نداشت. براساس نتایج حاصل از تجزیه کلاستر، ۳۰ جمعیت شیرین بیان در دو گروه اصلی قرار گرفتند. ارزیابی جمعیت های از نظر صفات فیتوشیمیایی تنوع بالایی را نشان داد که جمعیت های N، KA، BA، T، E، Y، M، MR و SB را می توان به

کلیدواژه ها:

تجزیه کلاستر ، ترکیبات فنلی ، شیرین بیان ، فعالیت آنتی اکسیدانی