بررسی برنامه درسی تجربه شده دانشجویان کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی درسی در دانشگاه بوعلی سینا

پژوهش حاضر با هدف بررسی برنامه ­درسی تجربه شده در دوره کارشناسی ارشد رشته برنامه­ریزی درسی با روش پدیدارشناسی انجام شد. مشارکت­کنندگان در این پژوهش، ۲۶ نفر از دانشجویان ورودی کارشناسی ارشد رشته برنامه­ریزی درسی در دانشگاه بوعلی سینا طی سه سال تحصیلی ۱۳۹۴-۱۳۹۳، ۱۳۹۵-۱۳۹۴ و ۱۳۹۶-۱۳۹۵ بودند که همگی آنان مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار جمع­آوری اطلاعات، مصاحبه­های نیمه ساختاریافته با دانشجویان بود که سوالات آن بر مبنای چهار سطح برنامه درسی تجربه شده از دیدگاه Fathi Vajargah (۲۰۰۵) (برنامه درسی سطح مورد انتظار، نهفته، تعاملی و یاد گرفته شده) طرح شده بود. داده­ها به روش کدگذاری و مقوله بندی تحلیل و با معیارهای پژوهش­های کیفی نظیر توصیف دقیق و عینی فرایند پژوهش و مقولات، درگیری طولانی مدت با میدان، نمونه­گیری با در نظر گرفتن کثرت تفاوت­ها از سه دوره ورودی دانشجویان، جمع­آوری اطلاعات حتی بعد از اشباع نظری برای یافتن موارد احتمالی رد یافته­ها و چک کردن یافته­ها توسط مشارکت­کنندگان در پژوهش، اعتباربخشی شدند. یافته­ها نشان داد دانشجویان در هریک از سطوح برنامه درسی تجربه شده با مقوله­های مختلفی روبه رو بودند. در سطح برنامه درسی مورد انتظار، مقوله تصور دشواری  شناسایی شد. در سطح برنامه درسی نهفته، مقوله­های انگیزه تحصیل و دانش­ها و مهارت­های لازم به دست آمد. در سطح برنامه درسی تعاملی، در بخش درس­ها، مقولات تغییر نگرش نسبت به برخی دروس، تکراری بودن برخی از دروس، نداشتن منبع مشخص در برخی دروس، دشواری تکالیف، چالش­های ارزشیابی و تعامل و پاسخگویی استادان و در بخش پایان نامه نیز مقولات انتخاب استاد راهنما و انتخاب موضوع پایان نامه شناسایی شد. در سطح برنامه درسی یادگرفته شده نیز یادگیری­های آشکار، پوچ و پنهان حاصل شد و هریک از مقولات نیز شامل زیرمقوله­های متعدد بود. نتایج پژوهش نشان داد برنامه درسی تجربه شده در هریک از سطوح، دچار تغییراتی می­شود و در نهایت، برنامه درسی سطح یادگرفته شده، با مورد انتظار تفاوت بسیاری دارد. از طرفی دانشجویان با قرار گرفتن در معرض تجربه و بدون هیچ حمایتی با سردرگمی­ها و ابهامات زیادی روبه رویند؛ از این رو لازم است فرایند تجربه برنامه درسی را برای آنان بهبود دهند.

کلیدواژه ها:

برنامه درسی تجربه شده ، دوره کارشناسی ارشد ، رشته برنامه ریزی درسی