تحلیل گفتمان زیست محیطی- فرهنگی رمان روایت ندیمه اثر مارگارت اتوود

این جستار بر اساس راهبرد خوانش بوم­گرایانه به کنکاش مقوله­ ی "محیط زیست" در رمان روایت ندیمه (۱۹۸۵) اثر مارگارت اتوود می­ پردازد. نقد بوم­گرا که تقابل دو قطبی را برنمی­ تابد، محدود به روش شناختی مشخصی نیست و در تعامل و تقاطی با دیگر نظریه­ ها، طرحی نو می­افکند. متغیرهایی چون؛ طبیعت، طبقه و جنسیت در رمان مورد نظر تعیین کننده ی فرادستی یا فرودستی انسان و غیر انسان است. با توجه به رابطه ی خاص میان قهرمانان داستان و محیط فیزیکی، تقارن سلطه بر زنان و بهره­ کشی از محیط زیست در بحث اکوفمینسیم،  نشان دهنده ی دغدغه ی ایدئولوژی سرکوب­گر جنسیتی و طبقاتی و توجیه کننده ستم و سلطه است که با استثمار طبیعت همسوئی دارد. تحلیل انتروپی "طبیعت" و"فرهنگ" نیز نمایان­گر زوال این دو مقوله در داستان است. بر اساس خوانش بوم­گرایانه به ویژه موج دوم و سوم آن می­توان نتیجه گرفت که گفتمان زیست محیطی اتوود خاصیتی فرایندگونه دارد، با قابلیت بازتاب فریاد تمام گروه های فرودست در روابط انقیاد و سلطه. این رمان پادآرمانشهری مخوف را به تصویر می­کشد که در آن نوشتن و روایت کردن رمز ماندگاری و بقای راوی است. در این میان محیط زیست عاملی برای ساخت متن است و در خلق آن نقش فاعلیت دارد.واژگان کلیدی:  محیط زیست-نقد بوم گرا-اکوفمینسیم-انتروپی-روایت ندیمه- مارگارت اتوود.