مطالعه تاثیر ترکیبات آللوشیمیایی عصاره شاخ و برگ و ریشه ازمک (Lepidium draba L.) بر خصوصیات جوانه زنی و رشد یولاف (Avena sativa L.)

به­منظور بررسی اثر عصاره آبی اندام­های مختلف ازمک بر جوانه­زنی و رشد گیاهچه­­ی یولاف زراعی آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال­های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۵ در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل عصاره آبی اندام­های هوایی و زیرزمینی ازمک و مخلوط آنها در نسبتی مساوی با هم و در پنج سطح غلظتی ۵، ۱۰، ۲۰، ۴۰ و ۸۰ درصد حجمی بود و برای تیمار شاهد نیز از آب مقطر استفاده شد. بر اساس نتایج آزمایش، عصاره آبی اندام های مختلف ازمک در غلظت­های متفاوت توانستند خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه­ای یولاف زراعی را به­طور معنی­داری (۰۱/۰>p) تحت­تاثیر قرار دهند به طوری که با افزایش غلظت عصاره آبی گیاه ازمک، درصد جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی، طول ریشه چه، طول ساقه­چه و وزن­تر ریشه­چه و ساقه­چه و همچنین تعداد ریشه های فرعی یولاف به­طور معنی­داری کاهش یافتند. در این آزمایش بیشترین میزان صفت های مورد بررسی در تیمار شاهد و پس از آن در غلظت پنج درصد عصاره اندام­های مختلف ازمک مشاهده شد و کمترین میزان این صفات نیز در غلظت ۸۰ و ۴۰ درصد عصاره اندام­های مختلف ازمک به­دست آمد. غلظت­ ۸۰ درصد عصاره اندام های هوایی، زیر­زمینی و مخلوط آنها، توانست میزان تمام صفات مورد بررسی را تقریبا به صفر کاهش دهد. بر اساس نتایج حاصله از معادله لجستیک سه پارامتره و همچنین بر اساس مقادیر X۵۰، بیشترین تاثیر عصاره آبی به اندام­های هوایی گیاه ازمک متعلق بود و کمترین تاثیر بر صفات مورد مطالعه به عصاره آبی اندام­های زیر­زمینی متعلق بود. نتایج نشان داد که بقایای گیاهی علف­هرز ازمک می­تواند تاثیرات بازدارنده­ای بر خصوصیات جوانه­زنی و همچنین رشد و نمو گیاهچه یولاف زراعی بگذارد پس باید در شرایط کشت مزرعه ای و در زمان تهیه بستر از نظر میزان بقایای گیاهی ازمک، خاک را بررسی نمود.

کلیدواژه ها:

آللوپاتی ، غلظت عصاره ، ساقه چه ، ریشه چه ، خصوصیات رشدی