نظری اجمالی به : سیرتحول کارورزی در تاریخ صد ساله تربیت معلم ایران

فرایند «کارورزی» در تربیت معلم که با عناوین مترادف دیگری هم از آن یاد می شود ، به منظور تقویت و رشد دسته مهمی از فرایندهای عقلانی و عملی است که به توسعه توانمندی ها و شایستگی های حرفه معلمی می انجامد، به کار می رود . برنامه مزبور دارای قدمتی به اندازه تربیت معلم و آموزش و پرورش است. اکنون صد سال است که تربیت معلم رسمی در ایران تولد یافته و از همان آغاز به چگونگی توانمند سازی و رشد معلمان در این برنامه توجه داشته و از آن به عنوان ابزار این توسعه استفاده کرده اند. درس کارورزی از همان ایام برای برای تقویت و تکمیل پرورش معلمانی ورزیده و ماهر در این برنامه پایه گذاری و منظور گردیده است. نگاهی تاریخی ، هر چند کوتاه بر چگونگی و ادامه حیات آن از نشیب و فراز های آن قصه می گوید و سطح شدت و ضعف این تجربه را به نمایش می گذارد.کارورزی فرایند ذوجنبه و هم پیوند ساز ابعاد نظری و عملی تلاش های علمی و تربیتی است و به طور عمده به آزمون و تقویت چگونگی کاربرد نظریه های تعلیم و تربیت و تجربه مستقیم فردی و گروهی در میدان واقعی کلاس درس و مدرسه نظر دارد. انتظار می رود که این درس یا عناوین مشابه آن با ماهیت آموزشی پژوهشی بالنده، کارکرد و جایگاه خاص خود را در تربیت معلمان حرفه مند طراز آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران حفظ و ادا کند. در این نوشتار کوتاه تلاش می شود تحولات این برنامه در ایران از بدو تاسیس دارالفنون (اولین نهادهای رسمی تربیت معلم) تا به امروز بازخوانی و بخشی از فراز و فرود های آن بر رسی شود. شاید در تامل و بازسازی آن متناسب با رویکردهای تازه علوم تربیتی و تکنولوژی های نوپدید در توسعه آموزش و یادگیری سهمی موثر و مفید داشته باشد.

کلیدواژه ها:

کارورزی ، کارآموزی ، تدریس عملی ، تمرین آموزگاری یا دبیری ، فن معلمی ، آموزش عملی تدریس ، تمرین معلمی .