تحلیل جریان رودخانه کارون در سه مقیاس روزانه، ماهانه، و فصلی با استفاده از شاخص های نظریه آشوب
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 262
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JPHGR-50-3_003
تاریخ نمایه سازی: 25 مهر 1400
چکیده مقاله:
نظریه آشوب ابزاری مناسب برای تحلیل دادههای دبی جریان رودخانهها درنظر گرفته میشود. به دلیل ماهیت دینامیک و غیرخطی جریان رودخانهها، یکی از چالشهای مهم تشخیص رفتار جریان در مقیاسهای زمانی مختلف است. در تحقیق حاضر، به منظور بررسی آشوبپذیری دبی جریان رودخانه کارون در سه مقیاس زمانی روزانه، ماهانه، و فصلی، از آمار ۴۵ساله (۱۳۴۶- ۱۳۹۰) ایستگاه هیدرومتری ملاثانی استفاده شده است. برای تعیین آشوبناکی جریان، سه روش ۱. بازسازی فضای فاز؛ ۲. بعد همبستگی؛ ۳. بزرگترین نمای لیاپانوف بهکار رفته است. به منظور برآورد دو پارامتر زمان تاخیر و بعد محاط، از روش میانگین اطلاعات متقابل و روش نزدیکترین همسایه کاذب استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که در مقیاس ماهانه، به دلیل بعد همبستگی غیرصحیح (۷۰۴/۲)، دبی جریان رودخانه آشوبناک و پیشبینیشدنی است. مقادیر بزرگترین نمای لیاپانوف برای مقیاسهای روزانه، ماهانه، و فصلی بهترتیب ۰۰۱۷/۰، ۰۰۹۳/۰، و ۰۳۳۴/۰ بهدست آمده است. مثبتبودن این مقادیر نیز نشاندهنده آشوب و حساسیت نسبت به شرایط اولیه سیستم است. در مقیاسهای روزانه و فصلی، روند تغییرات بعد همبستگی در برابر بعد محاط نشان داد که رفتار جریان تصادفی است و بنابراین جریان رودخانه پیشبینینشدنی است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
فاطمه ادب
کارشناس ارشد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان
حجت کرمی
استادیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان
سیدفرهاد موسوی
استاد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان
سعید فرزین
استادیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :