مطالعه تطبیقی چهار نمایه خشکسالی در استان همدان

سال انتشار: 1391
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 143

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ESTJ-14-3_010

تاریخ نمایه سازی: 22 مهر 1400

چکیده مقاله:

این مطالعه با هدف مقایسه چند بعدی چهار نمایه خشکسالی هواشناسی و با استفاده از آمار بارندگی یک دوره آبی ۳۵ ساله (۱۳۴۶-۱۳۴۵) تا (۱۳۸۰-۱۳۷۹) در ۲۲ ایستگاه استان همدان انجام شده است. نمایههای خشکسالی مورد بررسی عبارتند از: نمایه درصد نرمال بارندگی (PNPI); نمایه معیار استاندارد Z (ZI); نمایه ناهنجاری بارش (RAI); نمایه بارش استاندارد شده (SPI). پس از محاسبه نمایه های خشکسالی فوق در مقیاس زمانی مورد نظر، نتایج براساس معیارهای شباهت توالی سال های خشک، نرمال و تر با استفاده از روش تحلیل خوشه ای (Cluster analysis)، و همبستگی آماری بین نمایه ها، دسته بندی و مورد ارزیابی قرار گرفتند. بررسی ها از دیدگاه تحلیل خوشه ای نشان داد که سنجههای RAI و Z از نظر آماری مشابه بوده و در ارزیابیهای خشکسالی نیز در شرایط اقلیمی سرد نیمه خشک استان همدان به نتایج نسبتا مشابهی ختم می شوند. در ارزیابی روابط همبستگی نیز، نمایههای زوج شده PNPI-Z، PNPI-RAI و Z- RAI در اغلب ایستگاههای استان در سطح اطمینان مطلوبی) ۵ ۰/۰ (p< رابطه همبستگی بالا )۹۵% (R۲> با یکدیگر از خود نشان دادند، ولی در تحلیل خوشه ای فقط نمایه های RAIو Z در یک گروه قرار گرفتند. محاسبات نشان داد که نتایج معیارهای RAI و Z از لحاظ توصیف وضعیت خشکسالی بسیار به هم نزدیک می باشند. بر این اساس، معیارهای ناهنجاری بارش (RAI) و Z به ترتیب به عنوان بهترین سنجهها جهت ارزیابی خشکسالی هواشناسی در شرایط اقلیمی سرد نیمه خشک شناخته شدند. نتایج حاصل از معیارهای منتخب نشان داد که در سال های ۴۷-۴۶، ۵۶-۵۵، ۶۳-۶۲، ۶۸-۶۷، ۷۰-۶۹، ۷۶-۷۵ و ۷۸-۷۷ خشکسالیهای شدید در اغلب نقاط استان اتفاق افتاده است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

آزاده کاظمی

کارشناس ارشد رشته آبیاری، دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده کشاورزی

علی اکبر سبزی پرور

دانشیار، دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده کشاورزی.

شوکا فصل بهار

کارشناس ارشد آلودگی های محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.