تدوین مدل مفهومی مقابله با استرس بر اساس آیات قرآن با تاکید بر استرس های ناشی از روابط بین انسانی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 446

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCUP-5-1_005

تاریخ نمایه سازی: 20 مهر 1400

چکیده مقاله:

پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل مفهومی مقابله با استرس براساس آیات قرآن و با تاکید بر استرس‎ های ناشی از روابط بین‎ فردی انجام شد. روش پژوهش در این تحقیق، به‎ صورت تحلیل محتوای کیفی شیه و شانون به‎ شیوه تحلیل محتوای عرفی و قراردادی بود. بدین منظور ابتدا با تعیین واحد تحلیل معنایی، تمام آیات قرآن کریم موردبررسی قرار گرفت و آیات مربوط به موقعیت استرس‎ زا و آیات مربوط به روش‎ های مقابله استخراج شد. روایی محتوایی آیات مربوط به موقعیت استرس به تایید پنج کارشناس رسید. سپس برای تحلیل داده‎ ها، آیات مربوط به مقابله با استرس، با روش تحلیل محتوای کیفی نسخه شیه و شانون در سه مرحله کدگذاری شدند. روایی محتوایی کدگذاری‎ ها به تایید سه کارشناس رسید. یافته‎ های پژوهش نشان داد که براساس آیات قرآن کریم، ۲۵ موقعیت استرس‎ زا قابل‎ شناسایی بوده است که در آن‎ ها چهار سبک مقابله را می‎ توان شناسایی کرد که عبارت‎ اند از: سبک ارتباط با خدا، سبک ارتباط با خود، سبک ارتباط با دیگران و سبک ارتباط با واقعیت. طبق مدل به‎ دست‎ آمده ابتدا باید زمینه‎ ها فراهم باشد و سپس جهت مهار استرس از سبک‎ های چهارگانه بهره‎ مند شد. زمینه‎ ها شامل خداشناسی، انسان‎ شناسی، واقعیت‎ شناسی، هستی‎ شناسی، گذشته‎ شناسی و آینده‎ شناسی هستند. با بررسی رابطه چهار سبک مقابله که هسته مرکزی مدل حاضر را تشکیل می‎ دهند و با توجه به آیات و مضامین قرآنی درباره عقل و واقعیت‎ گرایی، مشخص شد سبک ارتباط با واقعیت نقش اصلی را ایفا می‎ کند. بنابراین، در امور تربیتی و عملی در حوزه سبک‎ های مقابله، مناسب است اولویت به این سبک داده شود. 

نویسندگان

هادی اسماعیلی

کارشناسی ارشد دانشگاه قرآن و حدیث مدرس روانشناسی در مرکز آموزش الکترونیکی دانشگاه قرآن و حدیث

حمید رفیعی هنر

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

محمدرضا توکلی

دانشگاه قرآن و حدیث

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ایمان، م.ت.، و نوشادی، م.ر. (۱۳۹۰). تحلیل محتوای کیفی. پژوهش، ...
  • استورا (۱۳۸۷). تنیدگی یا استرس بیماری جدید تمدن. تهران: رشد ...
  • پارسانیا، ح. (۱۳۸۹). هستی و هبوط انسان در اسلام. قم: ...
  • پرچم، ا.، و محققیان، ز. (۱۳۹۰). بررسی تطبیقی راهکارهای ایجاد ...
  • تبریزی، م. (۱۳۹۳). تحلیل محتوای کیفی از منظر رویکردهای قیاسی ...
  • تمیمی آمدی، ع. (۱۴۱۰). غررالحکم دررالکلم. مصحح س.م. رجایی. قم: ...
  • جوادی آملی، ع. (۱۳۹۵). تفسیر موضوعی قرآن کریم. ج۱. قم: ...
  • حافظی، م. (۱۳۹۹). مدل مفهومی مرکزیت‎ بخشی نابهنجار به خود ...
  • دادستان، پ.، عسگری، ع.، و حاجی‎ زادگان، م. (۱۳۸۸). خانواده ...
  • رفیعی هنر، ح. (۱۳۹۷). الگوی درمانی خود‎ ‎ نظم‎ جویی ...
  • زنگنه، ح.، نیلی، م.ر.، فردانش، ه.، و دلاور، ع. (۱۳۹۳). ...
  • سارافینو، ا. (۱۹۹۵). روان‎ شناسی سلامت. ترجمه ا. میرزایی (۱۳۸۷). ...
  • سیفی، س.م. )۱۳۹۶). بررسی تطبیقی راهکارهای مقابله با استرس از ...
  • شجاعی، م.ص. (۱۳۹۶). درآمدی بر روان‎ شناسی تنظیم رفتار با ...
  • طباطبایی، م.ح. )۱۳۷۴). تفسیر المیزان. ترجمه م.ب. موسوی همدانی. قم: ...
  • عطاءالله، م. (۱۳۹۳). روش‎ های توان‎ افزایی در سختی‎ ها. ...
  • فتحی، ف. (۱۳۹۱). فشار روانی و راهکارهای مقابله با آن ...
  • کاویانی، م. (۱۲۹۳). روان‎ شناسی در قرآن. قم: انتشارات پژوهشگاه ...
  • کرد، ن.، و بزازیان، س. (۱۳۹۷). مروری بر تاب‎ آوری ...
  • لوک سی وارد، ب. (۱۹۹۵). مدیریت استرس. ترجمه م، قراچه‎ ...
  • هاتف، ب.، محمدی، ع.، یاری بیگی، ح، و مفتاحی، غ. ...
  • Folkman, S., & Lazarus, R. S. (۱۹۸۴). Stress, appraisal, and ...
  • Lewis, C. A., Maltby, J., & Day., L. (۲۰۰۵) Religious ...
  • Pargament, K. L. (۱۹۹۷). The psychology of Religion Coping: Theory, ...
  • Patton, M. Q. (۱۹۸۷). How to use qualitative methods in ...
  • Selye, H. (۱۹۷۴). Stress without distress. New York: Springer ...
  • Trankle, T. M. (۲۰۰۶). Psychological well-being, religious-coping and religiosity in ...
  • Tiliouine, H., Cummins, R. A., & Davern, M. (۲۰۰۹). Islamic ...
  • Polit, D. F., & Beck, C. T. (۲۰۰۶). The content ...
  • Elo, S., & Kyngäs, H. (۲۰۰۸). The qualitative content analysis ...
  • Hsieh, H. F., & Shannon, S. E. (۲۰۰۵). Three approaches ...
  • نمایش کامل مراجع