پژوهشی در معانی واژه «فرش» در اشعار عطار، صائب و بیدل

این مقاله قصد آن دارد که بخشی از معانی مختلف واژه «فرش» را در اشعار «عطار نیشابوری»، «صائب تبریزی» و «بیدل دهلوی» مورد بررسی قرار دهد و نیز به این پرسش پاسخ دهد که چرا از بین تمامی شاعران بعد از اسلام در ایران، این سه شاعر از اهمیت بیشتری برای این پژوهش برخوردارند و چگونه زمینه و زمانه حیات شان بر نظام شعرسرایی و همچنین گزینش واژگان شان (که در اینجا منحصرا مراد، واژه فرش است) تاثیرگذار بوده است. به همین منظور، مقاله در جستار اول تا سوم، گستره معنایی این واژه را در اشعار صائب و بیدل مورد تحلیل قرار می دهد و به این نکته می پردازد که دلیل توجه خاص ایشان و معانی مورد نظرشان از این واژه به چه علت بوده است و نشان می دهد که واژه فرش و شکل های مختلف ترکیبی و فعلی آن، در پهنه شعر، به مدد ذوق این دو شاعر برجسته سبک پرطمطراق هندی می آمد و واجد معانی متنوع و بدیعی می شد. در جستار چهارم، منحصرا اشعار عطار نیشابوری، از دریچه تقابلی که وی عامدانه بین «عرش» و «فرش» قائل می شود و معانی عرفانی ای که از آن مراد می کند، مورد ملاحظه قرار می گیرد. مدخل ورود به بحث، یک درآمد و یک مقدمه است که زمینه را برای ورود به بحث اصلی در چهار جستار آماده می کند.

کلیدواژه ها:

عطار نیشابوری ، صائب تبریزی ، بیدل دهلوی ، فرش ، عرش ، سبک هندی ، سبک عراقی ، عرفان