اثرات بازگشایی کانال خزینی بر الگوی عمومی جریان در خلیج گرگان (جنوب شرق دریای کاسپی)

زمینه و هدف: کانال خزینی دومین راه ارتباط دایمی خلیج گرگان با دریای کاسپی می­باشد که در سال­های اخیر در اثر کاهش سطح آب و رژیم رسوب­گذاری مسدود گردیده است. در تحقیق حاضر نتایج مدل­سازی دوبعدی الگوی جریان با استفاده از مدل مایک۲۱ اف­ام به منظور بررسی اثرات بازگشایی کانال خزینی بر الگوی عمومی جریان خلیج گرگان تحت ۲۴ سناریوی مختلف مورد مقایسه قرار گرفت. روش بررسی: مدل­سازی­ها بر روی دو نوع مش بی­ساختار به مدت ۵ ساعت و ۵۰ دقیقه و با گام­های زمانی۳۰ ثانیه­ای اجرا گردید. در تمامی مدل­سازی­ها از میانگین سالانه بارش، تبخیر و ورودی ۱۳رودخانه به خلیج و اثر باد غالب شرق­وزان با ۶ سرعت مختلف استفاده شد. اثرات مولفه­های تابش امواج ناشی از باد غالب در ۶ سناریوی مجزا با اجرای مدل موج مایک۲۱ ان­اس­دبلیو به مدل هیدرودینامیک مایک۲۱ اف­ام اعمال گردید. جهت اعمال شرایط مرزی در مرزهای باز از مقادیر میانگین دبی حداکثری ورودی و خروجی در دهانه آشورآده-بندرترکمن و کانال خزینی استفاده شد. یافته­ها: نتایج شبیه­سازی بیان­گر آن بود که الگوی جریان در خلیج گرگان تحت تاثیر دبی ورودی و خروجی در دهانه آشورآده-بندرترکمن و وزش باد غالب قرار دارد. نتیجه گیری: بازگشایی کانال خزینی هیچ تاثیری بر الگوی عمومی گردش جریان خلیج نداشته و تنها در بخش­های بسیار نزدیک به کانال سبب تغییر الگوی جریان محلی به صورت شمالی-­ جنوبی می­گردد. در مواقع طوفانی حداکثر سرعت جریان ۲۳/۰ متر بر ثانیه در نواحی نزدیک به کانال مشاهده می­گردد. 

کلیدواژه ها:

خلیج گرگان ، کانال خزینی ، مایک۲۱اف ام ، مایک۲۱ ان اس دبلیو