بررسی توزیع مکانی خطر بیابان زایی منطقه سبزوار با استفاده از مدل IMDPA
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 341
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ESTJ-21-4_015
تاریخ نمایه سازی: 19 مهر 1400
چکیده مقاله:
زمینه و هدف: بیابان زایی مسئله ای جهانی، با پیامدهای جدی برای تنوع زیستی، ایمنی محیط زیست، ریشهکنی فقر، ثبات اجتماعی- اقتصادی و توسعه پایدار در سراسر جهان میباشد. مناسبترین روش برای تعیین شدت خطر بیابان زایی، استفاده از مدلهای تجربی است. هدف از این پژوهش تعیین توزیع مکانی خطر بیابان زایی منطقه سبزوار با استفاده از مدل IMDPA و سیستم اطلاعات جغرافیایی است. روش بررسی: به منظور بررسی شدت بیابان زایی در منطقه سبزوار، از تمام معیارهای مدل IMDPA استفاده گردید. برای این منظور، ابتدا نقشه واحدهای کاری (رخسارههای ژئومورفولوژی) با استفاده از نقشههای شیب، زمینشناسی، پوشش گیاهی، کاربری اراضی، تصاویر ماهوارهای لندست ۵ و گوگل ارث در ۴ واحد، ۱۰ تیپ و ۹۶ رخساره تهیه گردید. سپس در هر واحد کاری، با استفاده از مدل IMDPA شاخصها ارزشدهی شد و از میانگین هندسی آنها ارزش هر معیار تعیین گردید. ارزش هر گروه از میانگین هندسی معیارهای آن مشخص؛ و از میانگین هندسی ارزش گروهها، نقشه شدت بیابان زایی منطقه به دست آمد. یافته ها: نتایج نشان داد، که معیارهای آب و آبیاری و فرسایش با میانگین وزنی ۹۴/۲ و ۷۲/۲ بیشترین تاثیر را در بیابان زایی منطقه داشتند. منطقه سبزوار با استفاده از این مدل به دو کلاس متوسط (II) و شدید (IV) تقسیم شد، که بیشترین سطح منطقه را کلاس متوسط (۰۷/۸۵ درصد) پوشش داد. بحث و نتیجه گیری: منطقه سبزوار از روند ژئومورفولوژیکی متنوعی از کوهستان تا پلایا برخوردار می باشد و تقسیمبندی آن به دو کلاس بیابان زایی نشاندهنده آسانگیری مدل IMDPA در تهیه نقشه خطر بیابان زایی است. دلیل این امر را میتوان در شاخصهای متنوع، میانگین هندسی و کلاسبندی نامتوازن جستجو کرد. نقشه خطر مذکور به همراه شاخصها کلیدی موثر در بیابان زایی منطقه سبزوار میتوانند در جهت مهار بیابان زایی و نیل به توسعه پایدار مورداستفاده برنامهریزان قرار گیرند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
اسماعیل سیلاخوری
دکتری، بیابان زدایی، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. (مسوول مکاتبات)
مجید اونق
استاد، ژئومورفولوژی، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
امیر سعدالدین
دانشیار، مدیریت منابع آبخیز، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :