هم ارزسازی نتایج آیکولد اصلاح شده با هدف استفاده از مبانی تصمیم گیری روش لئوپولد ایرانی در طرح های توسعه منابع آب (مطالعه موردی محیط فیزیکی سد پیغام چای کلیبر)

زمینه و هدف: در ارزیابی محیط زیستی از روش های مختلفی از جمله روش های ماتریسی شامل لئوپولد، مور، آیکولد مرسوم، آیکولد اصلاح شده و غیره استفاده می شود. از آنجایی که نتایج روش های آیکولد مرسوم و اصلاح شده عمدتا کیفی بوده و تصمیم گیری برای اجرا یا عدم اجرای طرح با این روش مشکل خواهد بود، لذا هدف از انجام این پژوهش، ضمن بررسی و مقایسه ی نتایج حاصل از ارزیابی اثرات محیط زیستی با استفاده از ماتریس های آیکولد و آیکولد اصلاح شده، ارایه ی استراتژی نرمال سازی نتایج ارزیابی آیکولد اصلاح شده جهت قیاس با مبانی تصمیم گیری روش لئوپولد ایرانی است. روش بررسی: بدین منظور، از ارزیابی محیط زیستی در محیط فیزیکی و فقط در مرحله ی ساخت سد خاکی پیغام چای کلیبر به عنوان مطالعه ی موردی استفاده گردید. بررسی اولیه ی دو روش آیکولد مرسوم و اصلاح شده نشان داد که هر چند تعداد اثرات در دو روش به تفکیک مثبت و منفی یکسان است (۹۶+ و ۲۳۵-)، اما ارزش اثرات دو روش کاملا با یکدیگر متفاوت بوده است. یافته ها: ارزش اثرات مثبت به تفکیک دو روش آیکولد مرسوم و اصلاح شده به ترتیب برابر با ۱۵۶+ و ۲/۲۶۰+ و­ ارزش اثرات منفی به همین ترتیب بالغ بر ۳۴۱- و ۸/۳۹۲-  بوده است. این مقادیر حاکی از افزایش ارزش اثرات مثبت و منفی به ترتیب بالغ بر ۸/۶۶ و ۲/۱۵ درصد در روش آیکولد اصلاح شده نسبت به آیکولد مرسوم است. نرمال سازی نتایج روش آیکولد اصلاح شده حاکی است که ارزش نهایی اثرات محیط فیزیکی مورد نظر به تفکیک مثبت و منفی جهت مقایسه با مبانی تصمیم گیری روش لئوپولد ایرانی، بالغ بر ۸۳/۰+ و ۰۸/۱- بوده است و در این حالت، اجرای پروژه و البته فقط برای محیط فیزیکی با انجام طرح های اصلاحی بلامانع است. بحث و نتیجه گیری: با استراتژی ارایه شده در این تحقیق (نرمال سازی نتایج روش آیکولد اصلاح شده)، می توان از روش آیکولد اصلاح شده به تنهایی و به نحو موثری استفاده نمود و در این صورت نیازی به استفاده از دو روش هم زمان(روش های تلفیقی)برای ارزیابی نخواهد بود.

کلیدواژه ها:

ارزیابی اثرات محیط زیستی ، سد خاکی پیغام چای کلیبر ، ماتریس آیکولد ، ماتریس آیکولد اصلاح شده ، نرمال سازی نتایج ارزیابی