ارزیابی تغییرات مکانی فسفر خاک فضای سبز درون شهری (مطالعه موردی: منطقه نه شهرداری شیراز)

از جمله موارد مهم که در توسعه پایدار محدوده های فضای سبز نقش موثری دارد، آگاهی از میزان عناصر غذایی خاک و بهینه سازی مصرف کودهای شیمیایی است. هم اکنون مصرف بی رویه کودها موجب آلودگی های زیست محیطی در فضای سبز درون شهری گردیده است. بر این اساس برای بهینه سازی مصرف کود نیاز به شناخت از وضعیت حاصلخیزی خاک فضای سبز درون شهری است و تهیه نقشه پراکنش عناصر غذایی بعنوان یکی از ابزارهای مناسب در این زمینه محسوب میگردد. هدف از این پژوهش ارزیابی پراکنش عنصر غذایی پرمصرف فسفر در حاصلخیری خاک با استفاده از تکنیک زمین آمار و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) میباشد. در این مطالعه به روش سیستماتیک تصادفی محدوده مورد مطالعه به شبکه ۲۰۰۰ × ۲۰۰۰ تقسیم و بعد از هر شبکه بسته به تراکم فضای سبز نمونه برداری تصادفی برداشت می شود. ثبت نقاط با استفاده از دستگاه GPS انجام گرفت سپس نمونه مرکب خاک از محدوده های فضای سبز منطقه نه شهرداری شیراز جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل گردید. برای تجزیه و تحلیل آمار ابتدا توزیع آماری داده ها تست شد و سپس نقشه پراکنش عناصر غذایی در محیط Arc GIS تولید شد. بر اساس نتایج دامنه تغییرات فسفر خاک در محدودهای فضای سبز منطقه مورد مطالعه زیاد نیست و فسفر فقط در طبقه دسته بندی می شود. روند تغییرات فسفر از غرب به شرق افزایش کلی و از شمال به جنوب افزایش جزئی دارد و در میانه منطقه بشدت کمبود فسفر مشاهده می شود. فسفر در کل سطح فضای سبزکمتر از ۱۰ ppm است که این نشان می دهد، کمبود اساسی عنصر فسفر برای کاشت و نگهداری گیاهان و درختان فضای سبز وجود دارد و به مصرف کود شمیایی برای تقویت فسفر خاک نیاز است. بنابراین بهینه سازی مصرف کود آلی و شیمیایی برای دستیابی به توسعه پایدار فضای سبز در منطقه بایستی در برنامه ریزی متخصصان و کارشناسان قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

تغییرات مکانی ، زمین آمار ، کریجینگ معمولی ، نقشه حاصلخیزی ، فسفر خاک فضای سبز