بررسی برخی از بندهای مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان ایران در یک بنای قدیمی در زلزله سال ۱۳۸۵ بروجرد

در تاریخ یازده فرودین سال هزار و سیصد و هشتاد و پنج در شهرستانهای درود و بروجرد در شرق استان لرستان زلزله ای به بزرگی ۶/۱ در مقیاس ریشتر اتفاق افتاد که منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از مردم در این نواحی گردید. فرسودگی بافت مسکونی در شهر بروجرد و روستاهای شهرستانهای بروجرد و دورود موجب تخریب تعداد زیادی از واحدهای مسکونی شد. اکثر ساختمانهای تخریب شده و یا آسیب دیده از نوع مصالح بنایی بودند. استفاده از مصالح بنایی در اجرای ساختمانها از دیرباز در ایران رواج داشته است. اکثر ساختمانهای موجود در کشور، به ویژه در شهرهای کوچک، بخشها، روستاها و هم چنین در بافتهای فرسوده و قدیمی کلان شهرها از نوع مصالح بنایی میباشند. آسیب پذیر بودن این ساختمانها در زمین لرزه های گذشته، که عمدتا ناشی از عدم رعایت صحیح ضوابط فنی میباشد، اهمیت تدوین، به روزرسانی و ترویج مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان را آشکار میسازد. در زلزله سال ۱۳۸۵ بروجرد یک ساختمان قدیمی در شهر بروجرد که ضوابط موجود در مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان در آن رعایت شده بود در اثر زلزله آسیب ندیده بود که در این مقاله اهمیت در نظر گرفتن این جزئیات در ساختمان سازی ارائه شده است. مواردی چون کلاف بندی اطراف بازشوها، رعایت حداکثر فاصله بین پشت بندها در دیوارها، سبک سازی سقف، استفاده از نعل درگاه در بالای بازشوها، استفاده از نعل درگاهی های قوسی و طاقی شکل و در مجموع رعایت ضوابط هندسی و فنی باعث سالم ماندن بنا در اثر بارهای ناشی از زلزله شده است، این در حالی است که ساختمانهای مجاور این بنا در اثر زلزله به طور کامل فرو ریخته و میبایست مجددا۰ به طور کامل بازسازی میشدند. این مقاله میتواند به مهندسین جوان کمک نماید تا درک بهتری از ضوابط ارائه شده در مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان داشته باشند و متوجه شوند که چگونه رعایت ضوابط به پایداری و سالم ماندن بنا در هنگام زلزله کمک مینماید.

کلیدواژه ها:

مصالح بنایی ، زلزله بروجرد ، مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان ، دیوار ، طاق ، بازشو