بررسی نقش مار در فرهنگ و هنر عیلام

عیلامی ها اقوامی بودند که از لحاظ جغرافیایی در محدوده جنوب غرب، غرب، استان فارس و بعضی مناطق مرکزی ایران موجودیت داشتند. این اقوام که از ۳۲۰۰ ق.م تا ۶۴۶ ق.م حاکمیت سیاسی خود را حفظ کرده بودند، سرانجام توسط آشوری ها حکومت آنها نابود شدند. استفاده از نقوش بر روی آثار ساخته دست بشر همواره متاثر از طبیعت پیرامون وی بوده است. نقش مار که حیوانی مرموز و از دیدگاه بسیاری از فرهنگ های جهان دارای نیرویی فرا طبیعی می بود، در هنر و تمدن عیلام به وفور استفاده شده است. ما در این پژوهش سعی داریم تا با تامل در برخی آثار هنری عیلامی که دارای نقش مار می باشند به هدف و منظور هنرمند سازنده و در نهایت اعتقادات مردم عیلامی در رابطه با مار نزدیک شویم و در نهایت به این نتیجه دست یابیم که این موجود در تفکرات و اعتقادات عیلامی ها دارای چه جایگاهی بوده و این اعتقادات در گذر زمان دارای چه شدت و چه رویکرد هایی بوده است. با تامل در آثار بجای مانده از عیلامی ها در می یابیم که نگرش و طرز تفکر نسبت به مار در طول تاریخ عیلام در حال تغییر بوده به صورتی که نقشی که صرفا دارای جنبه تزئینی بود کم کم به جایگاهی والارسید و بعد ها هم با افول قدرت عیلامی ها آن جایگاه را از دست داد.

کلیدواژه ها:

عیلامی ها ، آشوری ها ، مار ، هنر