زبان و زمان در روایت زنان سیاسی خاطره نگار دوره پهلوی

نقش­آفرینی پررنگ زنان مبارز ایران عصر پهلوی در شکل گیری و تسریع جریاناتی که به انقلاب ۱۳۵۷ منجر شد، جایگاه تاریخی ویژه­ای ­را برای آنان ­رقم ­زده است. آگاهی ­از این­ جایگاه برجسته، بی­شک­ در روی­آوری بخشی از آنان به ثبت تجربیات زیسته خویش به­شکل خودزندگی­نامه نویسی موثر بوده است. با پذیرش خودزندگینامه نگاری به عنوان عرصه­ای برای بازنمایی هویت و روایت خویشتن - که جنسیت پایه و اساس آن است - این پژوهش بر آن است تا با استفاده از رویکرد تفسیری هرمنوتیکی در چارچوب مفهومی «هویت روایی پل ریکور» از یک سو به بررسی جایگاه زبان و زمان در سطح روایت و از سوی دیگر، به چگونگی بازتاب هویت زنانه در قالب های روایتی بازتعریف شده در نظریه مذکور، با تکیه بر متن خاطرات زنان سیاسی عصر پهلوی بپردازد. حضور ۹ زن در گفتمان مبارزاتی چپ و ۳ زن در زیرمجموعه ایدئولوژی اسلامی و همچنین، بازتاب هویت ­و دغدغه های جنسیتی در زیرمجموعه هویت سازمانی، به­خوبی نشان می دهد که گفتمان مبارزاتی و ایدئولوژی سازمانی، بر هویت جنسیتی زنانه این خاطره نگاران سیطره داشته است. انسجام روایتی، عدم تک خطی بودن روایت، برقرار بودن رابطه «هم زمانی» و «درزمانی» بین زمان زیسته و زمان روایت و همچنین، رابطه مستقیم زمان روایت در زبان راوی، از دیگر نتایج تحقیق است که باید بدان اشاره کرد.  

کلیدواژه ها:

Keywords: Gender ، Writhing memory ، Women ، Autobiography ، Narrative ، Pahlavi era ، واژه های کلیدی: جنسیت ، خاطره نگاری ، زنان ، خودزندگینامه نویسی ، روایت ، عصر پهلوی.