اثر هیپوگلیسمی و هیپولیپیدمی عصاره هیدروالکلی کنگر فرنگی (Cynara scolymus L.) در رت های دیابتی شده با آلوکسان منوهیدرات در مقایسه با گلی بنکلامید

کنگرفرنگی با نام علمی Cynara scolymus L. گیاهی از خانواده کاسنی (Compositae) است. در این تحقیق تاثیر عصاره هیدروالکلی کنگرفرنگی بر میزان گلوکز، لیپیدها و لیپوپروتئینهای سرمی در رت های دیابتی شده با آلوکسان منو هیدرات مورد بررسی قرارگرفت. همچنین اثر عصاره بر بافت پانکراس آسیب دیده بررسی شد و با داروی شیمیایی گلی بنکلامید مقایسه گردید. به این منظور از ۲۰ رت نر بالغ به وزن متوسط ۲۵۰-۲۰۰ گرم در چهار گروه پنج تایی استفاده شد. به رت های گروه شاهد، هم حجم مواد تزریقی سرم فیزیولوژی تزریق گردید. رت های گروه دوم با دریافت آلوکسان منوهیدرات به میزان mg/kg/bw ۱۲۰ دیابتی شدند. گروه سوم علاوه بر تیمار مشابه گروه دوم، گلی بنکلامید با دوز mg/kgbw ۵/۰ دریافت نمودند. گروه چهارم بعد از دیابتی شدن، عصاره هیدروالکلی کنگرفرنگی با دوز mg/kgbw ۳۰۰ دریافت نمودند. تجویز مواد در همه گروهها به صورت تزریق داخل صفاقی انجام گرفت. نتایج آنالیز آماری نشان داد که عصاره کنگرفرنگی میزان گلوکز، کلسترول، تری گلیسرید، VLDL و LDL را نسبت به گروه دیابتی به طور معنی داری کاهش می دهد و در مورد HDL نیز افزایش معنی داری را سبب می شود (۰۵/۰ p<). همچنین کنگرفرنگی میزان گلوکز را در حد گروه گلی بنکلامید کاهش داده است، اما در مقایسه با گروه شاهد تفاوت معنی داری دارد. اثر این گیاه بر سایر فاکتورهای مورد بررسی در حد گروه گلی بنکلامید و گروه شاهد می باشد (۰۵/۰p>). نتایج مطالعات بافت شناسی، موید این بخش است. براساس نتایج بافت شناسی، عصاره تاثیر معنی داری در افزایش اندازه جزایر پانکراسی، تعداد سلولهای جزایر و میزان تکثیر سلولی نسبت به گروه دیابتی داشته است. این تحقیق نشان داد که عصاره هیدروالکلی کنگرفرنگی، تاثیر قابل توجهی در کاهش قند خون، لیپیدها و لیپوپروتئین های سرمی در موشهای صحرایی دیابتی شده دارد. همچنین عصاره در بازسازی بافت پانکراس آسیب دیده موثر بوده است.

کلیدواژه ها:

دیابت ، کنگرفرنگی (Cynara scolymus L.) ، آلوکسان منوهیدرات ، گلی بنکلامید