تاثیر تاریخ کاشت و تراکم بر خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد مرزه تابستانه (Satureja hortensis L.)

مرزه با نام علمی (Satureja hortensis L.) گیاهی علفی و یکساله از خانواده Labiatae بومی جنوب اروپا، آناتولی، قفقاز، عراق و غرب ایران بوده و امروزه در اغلب دنیا کشت می گردد. به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم بر صفات مورفولوژیک مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تاریخ کاشت (۲۲ فروردین، ۲ و ۱۳ اردیبهشت) به عنوان عامل اصلی و سه تراکم (۳۵ × ۱۵، ۳۵ × ۲۵، ۳۵ × ۳۵ سانتی متر) به عنوان عامل فرعی در سه تکرار در سال ۸۹ در دانشگاه کشاورزی ساری انجام شد. گیاهان در مرحله گلدهی کامل بررسی شدند. اثر تاریخ کاشت و تراکم بر اغلب صفات مورفولوژیک مرزه معنی دار شد. نتایج مقایسه میانگین تاریخ کاشت نشان داد که تاریخ کاشت اول بیشترین ارتفاع گیاه (۳/۵۲ سانتی متر)، قطر ساقه (۸/۸ میلی متر)، تعداد گره (۸۱/۱۷)، تعداد ساقه فرعی (۲۲/۲۳)، قطر ریشه (۱۲/۹ میلی متر) و وزن خشک ریشه (۷۶/۲ گرم بر بوته) بود. تاخیر در تاریخ کاشت به طور معنی داری باعث افزایش وزن خشک اندام هوایی شد. به طوری که بیشترین مقدار آن (۱/۳۰۲۳ و ۹/۲۶۶۳ کیلوگرم در هکتار) از تاریخ های کاشت سوم و دوم بدست آمد. نتایج مقایسه میانگین تراکم ها نشان داد که تراکم سوم (کمترین تراکم) بیشترین قطر ریشه (۳۳/۹ میلی متر) و وزن خشک ریشه (۵۶/۲ گرم بر بوته) را داشت. به علاوه اینکه تراکم های سوم و دوم بیشترین ارتفاع گیاه (۰۳/۵۳ و ۰۹/۵۱ سانتی متر)، قطر ساقه (۹۲/۷ و ۴/۷ میلی متر)، تعداد گره (۰۶/۱۷ و ۳۲/۱۶) و تعداد ساقه فرعی (۹۴/۲۱ و ۷۹/۲۱) بود. اثر تراکم بر وزن خشک اندام هوایی معنی دار نشد. البته نتایج بدست آمده نشان داد که خصوصیات مورفولوژیک مرزه که اغلب از اجزای عملکرد پیکر رویشی محسوب می شوند، تحت تاثیر تیمارهای زراعی قرار داشته و با مدیریت صحیح می توان عملکرد رویشی را افزایش داد.

کلیدواژه ها:

مرزه (Satureja hortensis L.) ، تاریخ کاشت ، تراکم ، مورفولوژی ، عملکرد