اولویت بندی زیرحوزه های بحرانی از لحاظ فرسایش و رسوب با استفاده از مدل پاسخ فرسایش حوزه (WERM) و آنالیز مورفومتری (مطالعه موردی: حوزه آبخیز روضه چای، استان آذربایجان غربی)
محل انتشار: پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، دوره: 8، شماره: 16
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 302
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JWMR-8-16_014
تاریخ نمایه سازی: 17 مهر 1400
چکیده مقاله:
اولویت بندی زیرحوزه های بحرانی به منظور کنترل رواناب سطحی و فرسایش خاک یکی از مهم ترین راهکارهای افزایش کارآمدی عملیات مدیریت آبخیز و تسهیل دستیابی به توسعه پایدار می باشد. هدف این پژوهش ارزیابی و اولویت بندی ۳۰ واحد هیدرولوژیک از نظر خطر فرسایش در حوزه آبخیز روضه چای واقع در غرب استان آذربایجان غربی با مساحت ۴۱/۱۸۶ کیلومترمربع، با استفاده از آنالیز مورفومتری و مدل پاسخ فرسایش حوزه (WERM) می باشد. به منظور محاسبه شاخص (WERM) از نقشه های کاربری اراضی، شیب، فرسایندگی باران استفاده شد. در آنالیز مورفومتری پارامترهای طول جریان، تراکم زهکشی، طول جریان سطحی، ضریب شکل زیرحوزه ها، ضریب گردی، ضریب کشیدگی و ضریب فشردگی (در دو دسته پارامترهای خطی و شکلی) محاسبه شدند. سپس اولویت بندی هریک از زیرحوزه ها از نظر خطر فرسایش با توجه به مقادیر شاخص (WERM) و میانگین کل پارامترهای مورفومتری تعیین گردید. در نهایت نقشه تلفیقی براساس بالا بودن مقادیر شاخص های مذکور به عنوان اولویت بالاتر مشخص شد و سپس اولویت نهایی و شرایط بحرانی هر زیرحوزه مشخص گردید. نتایج نشان داد که واحدهای هیدرولوژیکی SUB۶، SUB۲، IB۱۱، IB۳ و IB۱۰ به ترتیب با شرایط بحرانی تر و اولویت بالاتر در انجام عملیات کنترلی و حفاظتی قرار گرفتند. در مجموع، روش مورد استفاده بر مبنای پاسخ آبخیز در حساسیت به فرسایش، با قابلیت می تواند در تعیین اولویت انجام عملیات کنترلی در آبخیز مورد استفاده قرار گیرد. در این راستا، توجه به زیرحوزه های دارای شرایط بحرانی براساس شرایط توپوگرافی و مورفومتری حوزه و هم چنین عوامل فرسایشی طبیعی و انسانی می تواند در برنامه ریزی و جلوگیری از هدررفت منابع آب و خاک و پیامدهای فرسایش موثر واقع شود.
کلیدواژه ها:
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :