بررسی مدل های قطر و ارتفاع گونه راش در جنگل ناهمسال شمال ایران (مطالعه موردی: جنگل فریم)

مشخصه­ های قطر برابرسینه و ارتفاع درختان، از مهم­ترین مولفه­های مورد بررسی در آماربرداری جنگل هستند. اندازه­ گیری قطر درختان نسبت به ارتفاع درختان ساده ­تر و کم­ هزینه تر است، از این­رو از معادلاتی برای پیش ­بینی ارتفاع از روی قطر درختان استفاده می ­شود. در پژوهش پیش­رو قابلیت به­ کارگیری مدل­های مختلف قطر- ارتفاع برای برآورد ارتفاع درختان راش (Fagus Oriantalis Lipsky) در توده ناهمسال و آمیخته جنگل فریم بخش جوجاده بررسی شد. در این مطالعه از روش نمونه­ برداری منظم تصادفی با ابعاد شبکه آماربرداری ۲۰۰× ۱۵۰متر و مساحت ۱۰ آر استفاده و از داده­ های قطر و ارتفاع قطورترین و نزدیکترین درخت به مرکز قطعه نمونه، ۶۹۰ پایه درخت راش از ۳۴۵ قطعه نمونه دایره­  ای شکل انتخاب گردید. در این پژوهش ۷۰ درصد از داده ­ها برای مدل­سازی و ۳۰ درصد برای ارزیابی مدل­های برآوردی استفاده شد. با استفاده از ۲۰ مدل رگرسیونی غیرخطی که شامل ۱۱ مدل دو پارامتری و ۹ مدل سه پارامتری است، ارتباط بین ارتفاع به­ عنوان متغیر وابسته و قطر به ­عنوان متغیر مستقل بررسی و تجزیه و تحلیل شد و به­ منظور ارزیابی مدل­ها و انتخاب بهترین مدل با استفاده از معیارهای آماری مجذور میانگین مربعات خطا و اریبی اعتبار مدل­های آماری ارزیابی شد. نتایج به­ دست آمده نشان داد که نتایج معیارهای ارزیابی مدل، تفاوت زیادی با هم نداشتند. مدل کورف، راتکوفسکی، نسلند و وایبول با مجذور میانگین مربعات خطای به­ ترتیب ۴/۱۷، ۴/۱۹، ۴/۲۱ و ۴/۲۳ و اریبی به ­ترتیب ۰/۱۷، ۳۸/۰-، ۰/۵۵- و ۰/۱- توانایی خوبی برای برآورد ارتفاع درختان راش با دقت مناسب دارند. با توجه به شرایط منطقه از این مدل­ها می­ توان در برآورد ارتفاع درختان راش در جنگل پهن برگ و آمیخته شمال ایران استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

Diameter-Height Model ، Inventory ، Modelling ، Nonlinear Regression ، آماربرداری ، رگرسیون غیرخطی ، مدل قطر – ارتفاع ، مدل سازی