القاء واکنش دفاعی پرتقال به کپک آبی (Pencillium italicum) با استفاده از اسانس گیاه کک گریز (Francoeuria undulate (L.) Lack)

پوسیدگی کپک آبی از مهمترین بیماری ها پس از برداشت میوه مرکبات است که توسط قارچ Pencillium italicum ایجاد و سالیانه منجر به از بین رفتن مقادیر زیادی از محصولات مرکبات می شود. اسانس گیاه کک گریز (Francoeuria undulate (L.) Lack) دارای خاصیت ضدباکتریایی بالایی بر میکروارگانیسم ها است. بدین منظور در دو آزمایش جداگانه، تاثیر غلظت های مختلف اسانس (چهار سطح: صفر، ۴۰۰، ۸۰۰ و ۱۶۰۰) گیاه مذکور در القاء مقاومت میوه پرتقال در برابر کپک آبی (دو سطح: بدون بیمارگر و بیمارگر) با بررسی آنزیم های دفاعی انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام گردید. در آزمایش دوم اثر اسانس گیاهان بر کنترل بیمارگر در چهار غلظت ۰، ۴۰۰، ۸۰۰  و ۱۶۰۰ در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل غلظت×بیمارگر در دو بازه زمانی ۴۸ و ۹۶ ساعت در سه صفت آنزیم کاتالاز، پراکسیداز و فنول معنی دار گردید. همچنین نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر مستقل غلظت اسانس گیاه کک گریز بر درصد بازدارندگی از رشد بیمارگر بر روی میوه معنی دار گردید. تاثیر متقابل بیمارگر× نوع گیاه نشان داد که بیشترین میزان فنول، پراکسیداز و کاتالاز مربوط به تیمارهای سالم بود اما در تیمارهای بیمار همراه کک گریز میزان بالای فنول مشاهده شد. تاثیر متقابل وجود و عدم وجود بیمارگر× غلظت نشان داد که بیشترین میزان فنول در تیمارهای سالم در غلظت صفر و ppm۸۰۰ بود. پراکسیداز نیز در تیمارهای سالم بیشتر بود اما میزان کاتالاز در تیمارهای مختلف تفاوتی نداشت. تاثیر متقابل نوع گیاه- غلظت اسانس نشان داد که اختلاف آماری بین تیمارهای مختلف در میزان فنول، پراکسیداز و کاتالاز نبود.

کلیدواژه ها:

مقاومت ، کک گریز (Francoeuria undulate (L.) Lack) ، اسانس ، کپک آبی (Pencillium italicum)