ایده «تجربهگرایی مستقل از مشاهده» گرنت در مواجهه با تدابیر کیمیایی شامل تجربههای طلسماتی
محل انتشار: دوفصلنامه فلسفه علم، دوره: 11، شماره: 21
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 290
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IHCSP-11-21_008
تاریخ نمایه سازی: 11 مهر 1400
چکیده مقاله:
در رویکردهای فلسفی به تاریخنگاری که با پرسش از ماهیت «تجربه» در علوم سدههای میانه مواجه میشوند، ارجاع به چارچوبهای نظری و تجارب علمی دوره اسلامی، جایگاهی مهم دارد. بعضی از مورخان علم ریشه و اصل نظریات و روشهای وابسته به آن در علوم سدههای میانه و حتی دوره انقلاب علمی را برآمده ازاین چارچوب ها دانسته و بعضی دیگر، بخشی از استنادات تجربی دانشمندان این دوره را بازگویی و روایتی مجدد از تجارب ذکرشده در دیگر متون از جمله متون علمی دوره اسلامی تشخیص میدهند. کیمیا و صورتهای تغییرشکلیافته آن در سدههای میانه و پس از آن در دوره انقلاب علمی، رشتهای است که به جد، به محلی برای ظهور چالش میان رویکردهای تاریخنگارانه به مفاهیم قوامدهنده تجربهگرایی علمی تبدیل شده است. در این میان ایده ادوارد گرنت(Edward Grant)، مورخ علم معاصر، درباره نسبت این مفاهیم با علوم سدههای میانه یکی از ایدههای مهم بهشمار میآید. دراین مقاله ضمن بررسی ایده گرنت در بستر تاریخنگاری معاصر کیمیا، نسبت آن در برابر آنچه «تدابیر کیمیایی شامل تجربههای طلسماتی» در کیمیای دوره اسلامی نام گرفته، تحلیل شده است. این بررسی و تحلیل نشان میدهد که مواجهه اینگونه تجارب با ایده گرنت، مواجهای متفاوت و چالشبرانگیز برای آن است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
امین متولیان
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی