تغییرات و ساختار فضایی فصلی تابش موج بلند خروجی ایران

تغییرات در تابش موج بلند خروجی زمین به عنوان یک شاخص حیاتی سینوپتیکی دگرگونی و مخاطرات آب و هوایی است که برای شناسایی کمربند خشک گرمسیری، چرخش سلول هادلی، نوسانات اقیانوسی-جو، ابرهای ضخیم و همرفتی، پیش بینی زلزله و گردوغبار در نظر گرفته می شود؛ هدف از این مطالعه بررسی تغییرات فصلی تابش موج بلند خروجی ایران می­باشد. بدین منظور داده­های تابش موج بلند خروجی زمین طی دوره آماری ۱۳۹۶-۱۳۵۴ از پایگاه داده­ ncep/ncar استخراج و مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. یافته­ها نشان داد تابش موج بلند خروجی ایران به نسبت افزایش هر سال، به مقدار W/m۲ ۱۶/۰+ افزایش و همچنین، با افزایش عرض جغرافیایی به مقدار W/m۲ ۳۷/۰- کاهش می­یابد. روند تغییرات فصلی بیانگر این است که ۱۰۰درصد مساحت کشور در فصل زمستان از روند افزایشی معنی داری و در فصل پاییز عدم معنی داری برخوردار بوده است. فصل تابستان ۲۴/۲۱ درصد و در بهار ۳۵/۱۸ درصد از روند کاهشی عدم معنی داری برخوردار است که در جنوب شرق شامل استانهای سیستان و بلوچستان، کرمان، فارس و هرمزگان است و همچنین ۷۶/۷۸ درصد فصل تابستان و ۶۵/۸۱ درصد فصل بهار از روند افزایشی عدم معنی داری برخوردار می باشد. بررسی شاخص فضایی آماره Gi لکه­های داغ تابش موج بلند خروجی ایران در فصل­های بهار، پاییز و زمستان در جنوب و جنوب شرق کشور شامل استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان، جنوب فارس، بوشهر و در فصل تابستان در مرکز ایران شامل دشت­های لوت، کویر و صحرای پست نمک­زار و ماسه­زار طبس و همچنین در غرب ایران در استانهای کرمانشاه، خوزستان و ایلام با مرکزیت موسیان مشاهده شده است.مناطق لکه های سرد در همه فصول به صورت کمربندی از شمال شرق به سوی شمال غرب و همچنین در زاگرس شمالی مشاهده شده است که کمینه آن با میانگین W/m۲۲۲۰- ۲۱۳ به مرکزیت خوی، ماکو، چالدران، جلفا و مرند است.